Sodom ve Gomora şeerleri ğayıp ola-Bereşit-Tora-Başlanuv

Sodom ve Gomora şeerleri ğayıp ola
     24RABBİ kökten Sodom ve Gomoranıñ üstüne ateş ve kükürtni yağmur dayın yağdırdı25ve eki şeerni, ve bütün civarlarnı, ve bu şeerlerde yaşağan bütün sakinlerni, ve yer yüzünde olğan bütün ösümliklerni de qırıp yoq etti.26Lutnıñ qadını ise artına aylanıp baqtı ve tuz diregi olıp qaldı.
     27Saba erte İbraim, RABBİniñ aldında evel turğan yerge kelip,28Sodom ve Gomorağa ve bütün civarlarnıñ etraflarına baqtı. Yer yüzünden tütün, sobadan çıqqan dayın, köterilgenini kördi.
     29Boyleliknen, civardaki şeerlerni yoq etkende, Alla İbraimni aqılında tuta edi. Alla Lut yaşağan şeerlerni yıqqanda, Lutnı yıqacaq yerlerinden qurtardı.
19:‎22 -Tsoar – qadimiy yeudiyce "ufaq" "kiçkene" manasını añlata.

Lut Sodomdan çıqıp kete-Tora-Başlanuv-Bereşit

Lut Sodomdan çıqıp kete
     15Saar vaqıtta Melekler Lutnı aşıqtırıp:
     – Günakâr şeer qırılğanda, sen de onen beraber ğayıp olmamaq içün, tez-tez bu yerden qadınıñnı ve eki qızıñnı alıp ket! – dediler.
     16Lut ise, ep vaqıt sozıp, aşıqmay edi. RABBİniñ Lutqa olğan merameti içün, Aqaylar Lutnı, qadınını ve eki qızını, qollarından tutıp, şeerden tışarı alıp çıqtılar.17Tışarı çıqarğan soñ, Olardan Biri, Lutqa:
     – Canıñnı qurtar! Artıña aylanıp baqma! Bu civarlarda eglenmeyip, bayırlarğa taraf çap. Olmasa, ğayıp olursıñ, – dedi.
     18– Yoq, Efendim, – dedi Lut.19– Sen maña, quluña, o qadar eyilik yaptıñ! Merametiñ de maña büyüktir: Sen menim canımnı qurtardıñ! Lâkin bayırlarğace men çapıp yetamam, belâğa oğrap ğayıp olurım.20Anavı şeer ise yaqın, men anda çapıp yetiştirerim. O, ufaqtır. O, ufaq olğanı içün, men anda çapayım da, canımnı qurtarayım.
     21– Yahşı, – dedi O. – Men bunı da seniñ hatiriñ içün yaparım. Sen aytqan şeeriñni Men yıqmam.22Lâkin anda tez-tez çap, çünki sen anda kelmegence, Men işlerimni başlap olamaycağım.
     Bundan soñ bu şeer Tsoar dep adlandırıldı.
     23Kun doğğanda, Lut Tsoar şeerine keldi.

Sodom şeeriniñ günası-Tora-Bereşit-Başlanuv

Sodom şeeriniñ günası
     1     Eki Melek Sodomğa aqşam keldiler. Lut Sodom şeeriniñ araba qapuları ögünde otura edi. Lut olarnı körip, olarnı qarşılamaq içün yerinden turdı ve bel bükip:
     2– Efendilerim, diñleseñiz! Quluñıznıñ evine kiriñiz ve anda geceleñiz, ayaqlarıñıznı da yuvarsıñız. Saba erte turıp ise, yoluñıznı devam ettirirsiñiz, – dedi.
     Lâkin olar:
     – Yoq, biz meydanda gecelermiz, – dediler.
     3Lut ise olarğa pek yalvarğan soñ, olar oña taraf yol alıp, onıñ evine kirdiler. Lut olarğa sofra qoydı ve mayasız pite pişirdi. Olar aşadılar.4Olar yatmazdan evel, şeer aqayları, Sodom aqayları – yaşı-qartı, episi çetlerden kelgen bütün halq – evniñ etraflarını sarıp aldılar.5Olar Lutnı çağırıp, oña:
     – Saña gecelemege kelgen aqaylar qana? Olarnı bizge çıqar, biz olarnıñ namusına toqunayıq, – dedi.
     6Lut bosağağa çıqtı ve artından qapunı qapatıp,7olarğa:
     – Qardaşlarım, yamanlıq etmeseñiz!

8Mına, aqay körmegen eki qızım bar. Men olarnı sizge çıqarayım da, olarnen istegeniñizni yapıñız. Lâkin bu adamlarğa bir şey etmeñiz, çünki olar menim evime keldiler, – dedi.
     9– Ket mından, – dediler olar. Bir-birine ise dediler: "O, kelmeşek, mında vaqtınca yaşamaq içün keldi; o, bizni mahkeme etmege isteymi?" – Endi biz saña olardan daa beter şeyler yaparmız.
     Soñ olar Lutnı sıqıp başladılar ve, qapunı urıp çıqarayıq dep, yaqınlaştılar.10O zaman o Aqaylar qollarını uzatıp, Lutnı içerige, evge kirsettiler ve qapunı qapattılar.11Evniñ qapusı yanında olğan aqaylarnıñ, yaşı-qartınıñ közlerini ise kör ettiler, ve qapunı qıdırıp olarnıñ esleri ketti.12İçerideki aqaylar ise Lutqa:
     – Seniñ daa kimiñ bar mında? Kiyevleriñmi, oğullarıñmı, qızlarıñmı, şeerde kimiñ olsa, episini bu yerden alıp ket.13Biz bu yerni yoq etecekmiz, çünki RABBİge köterilgen şu şeerniñ sakinlerine qarşı olğan qıyamet quvetlendi, ve RABBİ onı yoq etmek içün bizni yolladı, – dediler.
     14Soñ Lut çıqıp, onıñ qızlarına nişanlanğan kiyevlerine böyle dedi:
     – Tez bu yerden ketiñiz, çünki RABBİ bu şeerni yoq etecek.
     Lâkin kiyevleri, Lut şaqa ete, dep bellediler.

İbraim Sodom şeeri içün Allağa yalvara-Tora-Bereşit-Başlanuv

İbraim Sodom şeeri içün Allağa yalvara
     16Aqaylar, yollarını devam etmek içün, yerlerinden turdılar ve Sodomğa taraf yol aldılar. İbraim ise, olarnı ozğarmaq içün, olarnen ketti.
     17"Yapacaqlarımnı İbraimden gizleycegimmi?18İbraimden ulu ve küçlü halq asıl olacaqtır, ve yer yüzündeki bütün halqlar İbraim vastasınen bağışlanacaqlar.
18:‎6 -Ölçü – qadimiy yeudiyce "sea", ya da qararınen yedi litr.

19İbraim balalarına ve episi nesillerine adaletli ve insaflı yaşayışnı ögretsin dep, RABBİniñ yolunda yürmege emir etsin dep, Men onı saylap aldım. Soñ Men oña bütün vade etkenlerimni yaparım", – dep tüşündi RABBİ.
     20– Sodom ve Gomora taraflarındaki qıyamet küçlendi, – dedi RABBİ. – Günaları da pek ağırdır.21Tüşeyim de, olar maña kelip yetken qıyamet dayın, tamam öyle yapalarmı-yoqmı, baqayım. Soñ bilirim.
     22Aqaylar aylanıp, Sodom tarafqa kettiler. İbraim ise, ep RABBİniñ aldında tura edi.23Oña yaqınca kelip, İbraim:
     – Sen yaramay adamlarnen beraber insaflı adamlarnı da yoq etersiñmi?24Belki bu şeerde 50 insaflı adam tapılır. Aceba Sen bu şeerni andaki 50 insaflı adamlarnıñ hatiri içün afu etmeyip, qırarsıñmı?25Olmaycaq şey! Sen öyle yapmazsıñ! Sen yaramay adamlarnen beraber insaflı adamlarnı yoq etmezsiñ. Em yaramay, em insaflı adamnıñ taqdiri bir olmaz. Senden olacaq şey degil! Bütün yer yüzüniñ Qadısı adaletsizlik yaparmı? – dedi.
     26RABBİ:
     – Eger Men Sodom şeerinde elli insaflı adam tapsam, olarnıñ hatiri içün bütün şeerni afu eterim, – dedi.
     27– Men toz ve kül olsam da, – dep devam etti İbraim, – Efendimden soramağa cesürlik taptım.

28Eger ellige beş insaflı adam yetmese, aceba bu yetişmegen beşi içün Sen bütün şeerni qırarsıñmı?
     – Yoq, eger Men anda qırq beş insaflı adam tapsam, qırmam, – cevap qaytardı RABBİ.
     29– Eger anda tek qırq insaflı adam tapılsa? – sözüni devam etip soradı İbraim.
     – Qırqnıñ hatiri içün de yapmam, – dedi RABBİ.
     30– Efendim, aytqanlarıma ğazaplanma. Ya tek otuz insaflı adam olsa? – dedi İbraim.
     – Eger anda otuz insaflı adam olsa bile, bunı yapmam, – dedi RABBİ.
     31– Senden, Efendim, soramağa cesürlik taptım. Eger anda tek yigirmi insaflı adam olsa? – dedi İbraim.
     – Yigirminiñ hatiri içün de qırmam, – dep cevap qaytardı RABBİ.
     32– Efendim, ğazaplanma! Menim daa bir sualim bar. Eger anda tek on insaflı adam tapılsa? – dep soradı İbraim.
     – Onnıñ hatiri içün de qırmam, – dep cevap qaytardı RABBİ.
     33İbraimnen lafını bitirgen soñ, RABBİ ketti. İbraim ise özüniñ yerine qayttı.

Uyle Sıcağında-Tora-Bereşit-Başlanuv

1Uyle sıcağında, İbraim çadırnıñ qapusı ögünde, Mamre degen emen ormanı yanında oturğanda, RABBİ oña peyda oldı.2İbraim baqıp, ögünde üç yolcu turğanlarını kördi. O, olarnıñ qarşılarına atılıp turıp, secdege qapandı ve:
     3– Efendim, eger men ürmetiñe malik olğan olsam, ögümden keçme.4Sizge ayaq yuvmağa suv ketirirler. Terek tübüne oturıp raatlanıñız.  5Men ise Sizge qapınmaq içün ötmek ketiririm. Soñ ketersiñiz, episi bir ögümden, quluñıznıñ ögünden keçesiñiz, – dedi.
     – Yahşı, – dediler olar, – öyle de yap.
     6İbraim çadırğa çapıp kirdi ve Sarege:
     – Tez-tez üç ölçü eñ yahşı undan al da, hamır basıp, pite pişir, – dedi.
     7Soñ İbraim sürü tarafqa çapıp ketti, yaş, yahşı baqılğan buzavçıqnı alıp, quluna berdi. Qulu ise onı tez-tez azırlamağa aşıqtı.8İbraim musafirlerniñ öglerine özü qaymaq, süt, pişken buzav etini qoydı da, terek tübünde turıp, olarnıñ aşağanlarını bekledi.
     9Olar İbraimden:
     – Qadınıñ Sare qaydadır? – dep soradılar.
     – Mında, çadırda, – dep cevap qaytardı İbraim.
     10Olardan biri dedi ki:
     – Kelecek yılı tamam bu vaqıt Men kene saña kelirim. O vaqıt Sarede endi oğlan bala doğacaq.
     Sare ise onıñ arqasında, çadırnıñ qapusı artında, diñlep tura edi.11Olar ekisi de: em Sare, em İbraim endi bayağı yaşta qart adamlar ediler, ve adetince qadınlarda olğan şey Sarede toqtalğan edi.12Sare içinden külip:
     – Mañamı, qartayğanımda, bu quvançqa saip olmaq? Efendim de endi qart, – dep tüşündi.
     13RABBİ İbraimge:
     – Sareniñ: "Maña, qart qadınğa, bala tapmaqmı?" – dep külgeni nedir?14RABBİ içün qıyın ve yapıp olamaycaq şey barmı? Kelecek yılı, kesilgen künü saña Men kelirim, ve o zaman Sarede endi oğlan bala olur, – dedi.
     15– Men külmedim, – dep yalan ayttı qorqqan Sare.
     – Yoq, – dedi oña RABBİ, – sen küldiñ.

İbraimge Sareden oğlu olacağı aqqında vade-Tora-Bereşit-Başlanuv

İbraimge Sareden oğlu olacağı aqqında vade
     16Men onı bağışlarım, ve saña ondan oğlan bala bile bererim. Sareni bağışlarım, ve ondan milletler ve halq padişaları asıl olurlar.
     17İbraim bet üstüne yıqıldı ve külip, içinden özü-özüne: "Yüz yaşlı qarttan oğlan bala olurmı, aceba? Em de 90 yaşına kelgen Sare doğarmı, aceba?" – dedi.
     18İbraim Allağa:
     – İç olmağanda, İsmail Seniñ ögüñde yaşasın! – dedi.
     19Alla ise İbraimge böyle dedi:
     – Sare, seniñ apayıñ, saña oğlan bala doğacaq, ve sen onıñ adını İshaq dep qoyacaqsıñ. Menim oña etken vasiyetim, senden olğan evlâtlarğa ebediy vasiyet olacaq.20İsmail aqqındaki ricañnı da eşittim. Men onı mıtlaqa bağışlarım, oña çoq bala bererim ve onıñ evlâtlarını pek çoq sayılı eterim. Ondan on eki başlıq doğacaq, ve Men ondan ulu halq asıl eterim.21Lâkin Menim vasiyetimni İshaqqa etecegim. Kelecek yılı tamam bu vaqıtta Sare onı saña doğacaq.
     22Soñ İbraimnen laqırdı etmekni toqtatıp, Alla ondan ketti.  23İbraim oğlu İsmailni, episi evinde doğğan ve episi onıñ kümüşine satın alınğan adamlarnı, öz evindeki bütün kişilerni aldı ve, Alla aytqanı dayın, tamam o künü teri parçasını kesip olarnı sünnet ettirdi.24İbraim sünnet etilgende, o, 99 yaşında edi.25Oğlu İsmail ise sünnet etilgende, on üç yaşında edi.26İbraim ve onıñ oğlu İsmail bir künde sünnet etilgen ediler,27ve olarnen beraber evindeki episi aqaylar: em evinde doğğanları, em yabancılardan kümüşke satın alınğanları sünnet etilgen ediler.

Brit Sünnet – Vasiyetniñ belgisidir-Tora-Bereşit-Başlanuv

Sünnet – vasiyetniñ belgisidir
     1     İbram 99 yaşında olğanda, oña RABBİ kelip:
     – Men – Qudretli Alladırım. Közüm ögünde açıq yaşap, qusursız ol.2O vaqıt Men vasiyetimni beceririm ve evlâtlarıñnı çoqlaştırırım, – dedi.
     3İbram secdege qapandı. Alla ise devam etti:
     4– Menim saña vasiyetim budır: sen çoq halqlarnıñ babası-dedesi olacaqsıñ.5Adıñ da endi "İbram" degil de, "İbraim" olacaq. Çünki Men seni sayısız halqlarnıñ babası-dedesi etecegim.
     6Seniñ bala-çağañnı çoq sayılı eterim.
          Senden halqlar asıl olurlar.
          Ve senden padişalar da asıl olacaqlar!
     7Men saña ve evlâtlarıña bergen vasiyetimni ebediyen saqlaycağım. Menim ebediy vasiyetim budır: "Men seniñ Allañ ve evlâtlarıñnıñ Allası olacağım.

8Saña ve evlâtlarıña şimdi sen köçip yürgen bu yerni – bütün Hanaan toprağını ebediyen qullanmağa berecegim. Men olarnıñ Allası olacağım".
     9Alla İbraimge böyle dedi:
     – Sen ise Menim vasiyetimni tut, em sen, em senden soñ nesilden nesilge olğan evlâtlarıñ.10Siz, Menim sizge ve sizden soñ olğan evlâtlarğa bu vasiyetimni tutmağa borclusıñız: episi aqaylar sizde sünnet etilsin.11Teri parçañıznı kesip sünnet etiñiz, ve bu Menim sizge vasiyetimniñ belgisi olacaqtır.12Sizde nesilden nesilge er bir sekiz künlük oğlançıq sünnet etilsin: em eviñde doğğan soyu, em seniñ evlâtlarıñ olmağan, amma nasıldır yabancıdan kümüşke satın alınğan soyu.13Ekisi de: em eviñde doğğan, em seniñ kümüşiñe satın alınğan oğlan mıtlaqa sünnet etilsinler. Böyle etip, bedeniñizde olğan Menim vasiyetim ebediy vasiyet olacaqtır.14Sünnet etilmegen er kişi ise, ya da teri parçasını kesip sünnet etmegen adamnıñ canı öz halqından ayırılsın, çünki o, Menim vasiyetimni bozdı.
     15Alla İbraimge böyle dedi:
     – Sareyge, seniñ apayıña "Sarey" dep aytma, oña "Sareh" degen ad berilecek.

İsmailniñ doğuvı-Tora-Bereşit-Başlanuv

İsmailniñ doğuvı
     1     İbramnıñ apayı Sarey oña bala tapmay edi. Onıñ Hagar adlı mısırlı hızmetçi qızı bar edi,2ve Sarey İbramğa:
     – Baksa, RABBİ maña bala tapmaq qısmet etmey. Hızmetçi qızımnen yat, belki, men ondan bala körerim, – dedi.
     İbram Sareyni diñledi.3İbramnıñ apayı Sarey öz hızmetçi qızını, mısırlı Hagarnı aqayı İbramğa apay etip berdi. İbram o zaman Hanaan toprağında endi on yıldan berli yaşay edi.4İbram Hagarnen yattı, ve Hagar yükke qaldı. Yükke qalğanını körip, Hagar saibesine olğan sayğısını coyıp başladı.5Soñ Sarey İbramğa böyle dedi:
     – Maña yapqan aqsızlığında sen qabaatlısıñ. Men seniñ qollarıña öz hızmetçimni berdim, o, ise yükke qalğan soñ, maña olğan sayğısını coydı. Saña ve maña RABBİniñ közü doğru olsun.
     6– Mına, hızmetçiñ seniñ qoluñda, – dedi İbram Sareyge. – Onen ne isteseñ, onı yap.
     Sarey Hagarnı öyle azarlap başladı ki, tap Hagar ondan qaçıp ketti.7RABBİniñ Melegi onı sahradaki suv çoqrağı yanında taptı. Bu suv çoqrağı Şurğa ketken yolda yerleşken edi.8Melek ondan:
     – Hagar, Sareyniñ hızmetçisi! Sen qaydan keldiñ ve qayda ketesiñ? – dep soradı.
     – Men saibem olğan Sareyden qaçam, – dedi Hagar.
     9RABBİniñ Melegi oña:
     – Saibeñe qayt da, onıñ yapqanlarına sabır et, – dedi.
     10RABBİniñ Melegi oña daa böyle dedi:
     – Seniñ evlâtlarıñnı o qadar çoq eterim ki, tap onıñ miqdarını saymaqnıñ çaresi olmaz. 11Daa RABBİniñ Melegi oña böyle dedi:
     – Mına, sen yüklüsiñ. Sen oğlan bala tapacaqsıñ ve oña İsmail degen ad qoyacaqsıñ, çünki RABBİ seniñ çekken azabıñnı kördi.
     12O, kiyik eşek dayın olacaq:
          o, er keske qarşı –
          er kes de oña qarşı olacaqtır.
     O, ağalarınen duşmanlıqta yaşaycaq.
     13Onen laqırdı etken RABBİge Hagar El-Roi degen ad berdi. O: "Kerçekten de men mında meni Körgenni kördim", – dedi.14Onıñ içün bu çoqraq Beer-Lahay-Roi dep adlana. O, Kadeş ve Bered arasında yerleşkendir.
     15Hagar İbramğa oğlan bala taptı, ve İbram oña, Hagardan olğan oğluna, İsmail degen ad berdi.16Hagar İbramğa İsmailni tapqanda, İbram 86 yaşında edi.
16:‎11 -
İsmail – qadimiy yeudiy tilinde "İşmael", "Alla eşite" manasını añlata.

16:‎13 -
El-Roi – qadimiy yeudiyce "meni körgen Alla" manasını añlata.

16:‎14 -
Beer-Lahay-Roi – qadimiy yeudiyce "Ebediy Yaşağannıñ ve meni Körgenniñ quyusı" manasını añlatta.

Alla İbramğa Öz Vasiyetini bere-Tora-Bereşit-Başlanuv

Alla İbramğa Öz Vasiyetini bere
     1     Soñra İbramğa ruya oldı. İbram RABBİniñ:
     – Qorqma, İbram. Men – seniñ qalqanıñdırım, arqa-qayañdırım. Mukâfatıñ pek bol-bereketli olacaqtır, – degenini eşitti.2İbram:
     – RABBİ-TAALÂm! Men bala-çağasız ölsem, Seniñ mukâfatlarıñ maña ne kerek? Ölümimden soñ bütün mal-mülkümni alacaq Meşek (Damask degeni) oğlu Eliyezerdir, – dedi.3– Baq, Sen maña bala bermegeniñ içün, evimde yaşap turğan oğlan mirasçım olacaqtır! – dep devam etti o.
     4İbram da RABBİniñ böyle sözlerini eşitti:
     – O, seniñ mirasıñnı almaycaq. Yalıñız senden doğğan bala seniñ mirasçıñ olacaqtır.
     5RABBİ İbramnı çadırdan çıqardı ve oña:
     – Kökke baqıp, yıldızlarnı say: sayıp olacaqsıñmı? – dedi. – Evlâtlarıñ da böyle olacaqtır!

  6İbram RABBİge iman etti, ve RABBİ tarafından bu oña insaflıq dep sayıldı.
     7RABBİ İbramğa:
     – Men – sen bu topraqnıñ saibi ol dep, saña onı bermek içün, seni kasdiylilerniñ Ur şeerinden çıqarğan RABBİm, – dedi.
     8– RABBİ-TAALÂm! – dedi İbram. – Men bu topraqnıñ saibi olacağımnı qaydan bileyim?
     9RABBİ oña:
     – Maña üç yaşlı tana, üç yaşlı eçki, üç yaşlı qoçqar, bir gögercin ve bir yaş quş alıp kel, – dedi.
     10İbram ayvanlarnı alıp keldi, ekige bölip kesti ve bir qısımnı ekinci qısımnıñ qarşısında qoydı. Quşlarnı ise ekige bölmedi.11Yırtıcı quşlar uçıp kelip bedenlerge endiler, amma İbram olarnı quvdı.12Kun batqanda, İbramnı qattı yuqu sardı, ve onı deşetli büyük qaranlıq bastı.13RABBİ İbramğa böyle dedi:
     – Seniñ evlâtlarıñ ğurbetlikte kelmeşek olacağını bil. Olarnı qul etip, 400 yıl zulum etecekler.14Amma olarnı qul etken milletni Men mahkeme etecegim. Bundan soñ olar büyük mal-mülknen andan ketecek.15Sen ise sağ-selâmet öz baba-dedeleriñe qoşulıp, bayağı yaşta olğan qart olıp defn etileceksiñ.16Âlıñız dörtünci nesliñ mında qaytacaq, çünki amorlılarnıñ yamanlığı öz qararına daa yetmedi.  17Kun batıp qaranlıq tüşken soñ, işte, bölüngen ayvanlarnıñ arasından tütegen ateş qazanı ve ateş alevi keçti.
     18Bu künü RABBİ İbramğa bunı aytıp, vasiyet etti:
     – Mısır deryasından başlap, büyük derya Firatqace bütün bu yerni seniñ evlâtlarıña berdim.19Kenlilerniñ, kenizlilerniñ, kadmonlılarnıñ,20hitlilerniñ, perizlilerniñ, refalılarnıñ,21amorlılarnıñ, hanaanlılarnıñ, girgaşlılarnıñ ve yevuslılarnıñ bütün topraqlarını da evlâtlarıña berdim.

İbram ve Melkisedek,Tora, Bereşit, Başlanuv

İbram ve Melkisedek
     17Kedorlaomerni ve onen beraber olğan padişalarnı yeñgeninden soñ qaytqanda, Şave vadiyinde, ya da Padişa vadiyinde, İbramnıñ qarşısına Sodom padişası çıqtı.
   
     18Salimniñ padişası Melkisedek de ötmeknen şarap alıp çıqtı. O, Yüce Allanıñ ruhaniyi edi.19O, İbramnı böyle sözlernen bağışladı:
     – Kök ve yerniñ Yaratıcısı olğan Yüce Alla İbramnı bağışlasın!20Duşmanlarıñnı seniñ qoluña bergen Yüce Allağa şükürler olsun!
     Soñ İbram episiniñ on payda bir payını Melkisedekke berdi.

     21Sodom padişası İbramğa:
     – Adamlarnı maña qaytar, mal-mülkni ise özüñe qaldır, – dedi.22Amma İbram Sodom padişasına böyle dedi:
     – RABBİge, Yüce Allağa, köklerniñ ve yerniñ Yaratıcısına qolumnı köterip,23ant etem: sen soñundan: "Men İbramnı bay ettim", – aytma dep, seniñ mal-mülküñden yip ve ayaqqap qayışı bile almaycağım.

24Adamlarım aşağanından ğayrı ve mennen barğan Aner, Eşkol ve Mamre adamlarınıñ payından ğayrı iç bir şey almaycağım. Olar öz paylarını alsınlar.

İbram Lutnı qurtara, Tora, Bereşit,Başlanuv

İbram Lutnı qurtara
     1     Şinar padişası olğan Amrafel, Ellasar padişası olğan Aryok, Elam padişası olğan Kedorlaomer ve Goim padişası olğan Tidal padişalıq etken zamanlarda2cenk oldı. Olar Sodom padişası olğan Bera, Gomora padişası olğan Birşa, Adma padişası olğan Şinav, Tsevoim padişası olğan Şemever ve Belanıñ, ya da Tsoarnıñ, padişasına qarşı çıqtılar.3Bular episi, ya da beş padişa, Siddim vadiyinde, ya da Tuzlu deñiz olğan yerde, birleştiler.4On eki yıl olar Kedorlaomerge boysuna ediler, on üçünci yılına isyan köterdiler.5On dörtünci yılı ise Kedorlaomer ve onen olğan padişalar kelip, refalılarnı – Aşterot-Karnaimde, zuzlılarnı – Hamda, emlilerni – Şave-Kiryataimde,6horlularnı da Seir degen dağlı toprağında urdılar, yollarını ise sahranıñ çetinde olğan El-Paranğace devam ettiler.7Andan qaytıp, olar En-Mişpat, ya da Kadeş yanına keldiler ve amaleklilerniñ bütün memleketini ve Hatsetson-Tamarda yaşağan amorlılarnı da urıp yıqtılar.8Sodom padişası, Gomora padişası, Adma padişası, Tsevoim padişası ve Belanıñ, ya da Tsoarnıñ, padişası olarnıñ qarşılarına çıqtılar ve Siddim vadiyinde Elam padişası olğan Kedorlaomernen, Goim padişası olğan Tidalnen, Şinar padişası olğan Amrafelnen ve Ellasar padişası olğan Aryoknen cenk etip başladılar. Dört padişa beş padişağa qarşı çıqtılar.10Siddim vadiyinde ise zift çuqurları pek çoq edi. Sodom ve Gomoranıñ padişaları qaçıp başlağanda, bu çuqurlarğa tüştiler, qalğanları ise dağlarğa taraf qaçıp kettiler.11Ğalip çıqqanlar Sodom ve Gomoranıñ bütün mal-mülküni ve bütün aşaytlarını alıp Sodomda yaşağan, İbram qardaşınıñ oğlu olğan Lutnı da malı-mülkünen alıp kettiler.13Sağ qalğanlardan biri kelip, İbram yeudiyni haberdar etti. İbram o zaman Mamre adlı amorlınıñ emen ormanı yanında yaşay edi. Mamreniñ Eşkol ve Aner ağa-qardaşları bar ediler. Olar İbramnıñ tarafdarları ediler.14İbram, özüniñ soyu esirge alınğanını eşitip, evinde doğğan 318 işançlı askerini çağırdı ve duşmanlarnı Danğace quvaladı.15Bolüşip, özü ve askerleri olarğa gecesinen ücüm etip, olarnı urıp yıqtı ve Damasknıñ şimal tarafında yatqan Hovağace quvaladı.16İbram bütün mal-mülklerini basıp aldı, em soyu olğan Lutnı ve onıñ mal-mülküni de, apaylarını ve başqa adamlarnı bile basıp aldı.

İbram Hevronğa köçe-Tora-Bereşit-Başlanuv

İbram Hevronğa köçe
     14Lut İbramdan başqa tarafqa ketken soñ, RABBİ İbramğa:
     – Çevre-çetiñe baq! Turğan yeriñden şimal ve cenüp, şarq ve ğarp taraflarına baq,15çünki bütün bu körgen topraqnı Men saña ve evlâtlarıña ebediyen berecegim.16Seniñ evlâtlarıñnı Men toz dayın çoq sayılı eterim: yer yüzünde toz danelerini saymağa imkân olmağanı dayın, evlâtlarıñnı da saymağa çaresi olmaz.
     17Tur da, bütün Men saña bergen yerniñ enine ve boyuna keç. Çünki Men onı saña berecegim, – dedi.
     18İbram turğan yerinden köçti ve Hevronda olğan Mamre degen emen ormanı yanına barıp yerleşti. Anda RABBİge qurban çalınğan yerni qurdı.

İbram Luttan ayırıla-Tora-Bereşit-Başlanuv

İbram Luttan ayırıla
     1     Mısırdan İbram qadınınen ve malı-mülkünen Negevge qayttı. Olarnen beraber Lut da qayttı.2Endi İbram em malğa, em kümüşke, em altınğa pek zengin edi. 3Negevden o, Bet-Elgece, Bet-El ve Ay şeerleri arasında yerleşken, evel çadırlarnı qoyğan ve qurbanlıq qurğan yerinece köçip bardı. Anda o, RABBİge dua yaptı.
     5İbramnen beraber köçip yürgen Lutnıñ da öz qoy-eçkileri, tuvarları ve çadırları bar edi.6Mal-mülkleriniñ çoqluğı ve yaşamaq içün yerniñ azlığı sebebinden, olar beraber yaşap olamay ediler.7İbram ve Lutnıñ çobanları arasında davalar başlandı. O zaman bu yerde hanaanlılar ve perizliler yaşamaqta ediler.
     8İbram Lutqa:
     – Bizim aramızda ve çobanlarımıznıñ arasında dava olmasın, çünki biz tuvğanmız!9Butün topraq közüñ ögündedir. Kel, sen menden ayırıl. Eger sen solğa ketseñ, men oñğa yol alırım, sen oñğa yol alsañ, men solğa keterim, – dedi.
     10Lut, çevre-çetine baqıp, bütün İordan vadiyi Tsoar şeerine qadar Rabbiniñ bağçasına oşağanını ve Mısır toprağı dayın suvğa toyğanını abayladı. Bu vaqia, RABBİ Sodom ve Gomora şeerlerini yoq etmezden evel olğandır.11Lut İordan vadiyini saylap aldı ve şarq tarafqa yönedi. İşte, olar taraf-taraf kettiler.12İbram Hanaan toprağında yerleşti; Lut ise vadiy şeerlerinde yaşap başladı. O, Sodom şeerine yetmezden çadırlarını yerleştirdi.13Sodom sakinleri ise ziyade qara yürekli adamlar ediler. Olar RABBİniñ közlerinde çoq güna qazana ediler.

İbram Mısırda-Tora-Bereşit-Başlanuv

İbram Mısırda
     10O zamanda memlekette açlıq edi. Memlekette açlıq ağır olğanı sebebinden, İbram, yaşamaq içün, Mısırğa ketti.
     11Mısırğa yaqınlaşqanda ise, o, apayı Sareyge böyle dedi:
     – Sen dülber apay olğanıñnı men bilem.12Mısırlılar seni körip: "Bu onıñ apayıdır", – derler, meni öldürirler, seni ise sağ qaldırırlar.13Sen, maña yahşı olsun ve seniñ yardımıñnen canım qurtulsın deseñ, olarğa qız qardaşım olğanıñnı ayt.
     14İbram Mısırğa kelgen soñ, mısırlılar Sarey pek dülber olğanını kördiler.15Fıravunnıñ başlıqları da Sareyni körip, onı fıravunğa maqtadılar, ve Sarey fıravunnıñ sarayına alınğan edi.

12:‎10 -
Mısır – Yegipet memleketi.

16Sareyniñ manaçığınen İbramnıñ işleri yahşı yüre ediler: onıñ em qoy-eçkileri, em tuvarları, em eşekleri, em hızmetçi qızları ve qulları, em develeri bar ediler.17Amma RABBİ İbramnıñ apayı olğan Sarey içün fıravunnıñ başına ve onıñ evine müşkül belâlar yiberdi.18Fıravun İbramnı çağırttı ve oña böyle dedi:
     – Seniñ mennen yapqanıñ nedir? Ne içün Sarey seniñ apayıñ olğanını aytmadıñ maña?19Ne içün sen: "O, menim qız-qardaşım ola", – dediñ? Bunıñ içün men onı özüme apay etip aldım. Endi mına seniñ apayıñ, al onı da, ket.
     20Fıravun adamlarına İbramnıñ aqqında emir berdi, ve olar onı apayınen ve bütün mal-mülkünen beraber yiberdiler.

Rabbi İbramnı çağıra-Tora-Bereşit-Başlanuv

Rabbi İbramnı çağıra
     1     RABBİ İbramğa:
     – Öz yurtuñdan çıqıp, soy-soplarıñnı ve baba evini qaldır da, Men saña kösterecek yerge ket.

 2Men senden büyük halq asıl eterim,
          seni bağışlarım,
          adıñnı namlı eterim.
     Sen özüñ ise Allanıñ bahşışı ol!
     3Seni bağışlağanlarnı – bağışlarım,
          seni qarğağanlarnı – qarğarım.
     Seniñ vastañnen yer yüzündeki
          bütün halqlarnı bağışlarım! – dedi.
     4İbram, RABBİ aytqanı kibi, yolğa çıqtı. İbramnen beraber Lut da ketti. Haran şeerinden çıqqanda, İbram 75 yaşında edi.5O, qadını Sarey, oğlan qardaşınıñ oğlu Lut, özüniñ Harandaki bütün işlep tapılğan mal-mülküni ve episi hızmetçilerini yanına aldı. Olar, Hanaan memleketine yol alıp, anda keldiler.
     6İbram, Hanaan toprağında boy-boyğa köçip yürgen soñ, Şekem şeerinece More degen terek yanına keldi. Bu yerde o zaman hanaanlılar yaşay ediler.
     7RABBİ İbramğa kelip:
     – Bu yerni seniñ evlâtlarıña berecegim, – dedi.
     İbram, aldında peyda olğan RABBİge qurban çalınğan yerni qurdı.8Soñra o, Bet-Elden şarqta yatqan bayırlarğa taraf uzaq yolğa çıqtı ve anda öz çadırlarını öyle qoydı ki, Bet-El ondan ğarpta, Ay şeeri ise şarqta oldılar. Anda İbram qurban çalınğan yerni qurıp, RABBİge dua etti.9Soñra İbram turğan yerinden köçip, cenüp tarafındaki Negev degen yerge uzaq yolunı devam ettirdi.

Terahnıñ şeceresi-Tora-Bereşit-Başlanuv

Terahnıñ şeceresi
     27Mına Terah ve onıñ evlâtları aqqında rivayet.
     Terahnıñ İbram, Nahor ve Haran adlı oğulları bar edi. Harannıñ Lut adlı oğlu oldı.28Haran, daa onıñ babası Terah sağ olğanda, özü doğğan yerde, kasdiylilerniñ Ur degen şeerinde, keçindi.

9İbram ve Nahor evlendiler. İbram apayınıñ adı Sarey edi. Nahor apayınıñ adı ise Milka edi; o, Harannıñ qızı edi. Haran Milkanıñ ve İskanıñ babası edi.30Sarey ise bala tapıp olamay edi, onıñ balası yoq edi.
     31Terah, kasdiylilerniñ Ur şeerinden çıqıp, Hanaan toprağına ketmek içün yolğa çıqtı. O, oğlu İbramnı, Harannıñ oğlu olğan Lut torunını ve oğlu İbramnıñ apayı olğan Sarey kelinini yanına aldı. Lâkin olar Haran şeerine kelip, anda yerleştiler.32Terah 205 beş yıl yaşadı, soñ o, Haranda keçindi.

Şemniñ nesili-Tora-Bereşit-Başlanuv

Şemniñ nesili
     10Mına Şem ve onıñ evlâtları aqqında rivayet.
     Suv taşqınından eki yıl keçken soñ, Şem 100 yaşında olğanında, onıñ Arpaqşad adlı oğlu oldı.11Arpaqşad doğğan soñ, Şem daa 500 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.
     12Arpaqşad 35 yaşında olğanda, onıñ Şelah adlı oğlu oldı.13Şelah doğğan soñ, Arpaqşad 403 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.
     14Şelah 30 yaşında olğanda, onıñ Ever adlı oğlu oldı.

11:‎9 -
Vavilon – qadimiy yeudiy tilindeki "Bavel" (Vavilon) sözüniñ aytıluvı "balal" (qarıştırmaq) sözüniñ aytıluvına oşay.

15Ever doğğan soñ, Şelah 403 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.
     16Ever 34 dört yaşında olğanda, onıñ Peleg adlı oğlu oldı.17Peleg doğğan soñ, Ever 430 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.
     18Peleg 30 yaşında olğanda, onıñ Reu adlı oğlu oldı.19Reu doğğan soñ, Peleg 209 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.
     20Reu 32 yaşında olğanda, onıñ Serug adlı oğlu oldı.21Serug doğğan soñ, Reu 207 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.
     22Serug 30 yaşında olğanda, onıñ Nahor adlı oğlu oldı.23Nahor doğğan soñ, Serug 200 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.
     24Nahor 29 yaşında olğanda, onıñ Terah adlı oğlu oldı.25Terah doğğan soñ, Nahor 119 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.
     26Terah 70 yaşında olğanda, onıñ İbram, Nahor ve Haran adlı oğulları oldılar.

Vavilon qullesi-Tora-Bereşit-Başlanuv

Vavilon qullesi
     1     O zamanda bütün yer yüzünde bir til edi, sözler de bir ediler.2Şarq taraftan barğanda, adamlar Şinar memleketindeki vadiyni taptılar ve anda yerleştiler.
     3Olar bir-birlerine böyle ayttılar:
     – Keliñ, kirpiçlerni yapayıq da, olarnı ateşke pişireyik.
     Böyleliknen, olarda taş yerine tola, kireç irintisi yerine ise zift edi.
     4Soñ olar böyle dediler:
     – Keliñ, özümizge şeer ve başı kökke tiygen qulle qurayıq; bütün yer yüzünde dağılmayıq dep, özümizge nam qazanayıq.
     5RABBİ, adam oğulları qurğan şeerge ve qullege baqmaq içün endi.6RABBİ dedi ki:
     – İşte, bir halq ve er keste bir til. Mına ne yapıp başlaylar olar! Em de niyetlerinden qaytmazlar.7Keliñ, tüşeyik de, biri başqasınıñ tilini añlamasın dep, anda olarnıñ tilini qarıştırayıq.
     8RABBİ olarnı andan quvıp bütün yer yüzünde dağıttı, ve olar şeer qurmaqnı toqtattılar. 9Boyleliknen, bu şeerge Vavilon degen ad berildi, çünki anda RABBİ bütün yer yüzündeki tilni qarıştırdı ve çünki RABBİ halqnı andan quvıp bütün yer yüzünde dağıttı.

Nuh oğullarınıñ evlâtları-Tora-Bereşit-Başlanuv

Nuh oğullarınıñ evlâtları
     1     Mına Nuh oğulları olğan Şem, Ham ve Yafetniñ evlâtları aqqında rivayet.
     Suv taşqınından soñ olarnıñ balaları oldılar.
     2Âfetniñ oğulları: Gömer, Magog, Maday, Yavan, Tuval, Meşek ve Tiras.
     3Gomerniñ oğulları: Aşkenaz, Rifat ve Togarma.
     4Âvannıñ oğulları: Elişa ve Tarşiş, Kittim ve Dodanim.

5Bulardan yalı boyunda ve adalarda yaşağan milletler peyda oldılar; er kesniñ öz yeri, öz tili ve öz milletniñ qabileleri bar ediler.
     6Hamnıñ oğulları: Kuş, Mitsraim, Put ve Hanaan.
     7Kuşnıñ oğulları: Seva, Havila, Savta, Raama ve Savteha.
     Raamanıñ oğulları: Şeva ve Dedan.
     8Kuşnıñ daa Nimrod degen oğlu oldı. O, yer yüzünde birinci pelvan edi.9RABBİniñ yüzü ögünde o, qudretli avcı edi. Onıñ içün de qudretli avcılar aqqında: "O, Nimrod kibi, RABBİniñ yüzü ögünde qudretli avcı", – dep aytalar.10Başta onıñ padişalığına Vavilon, Erek, Akkad ve Şinar memleketinde olğan Kalne degen şeerler kire ediler.11Bu memleketten çıqıp o, Aşşur memleketine ketti ve anda Nineve, Rehovot-İr ve Kalah şeerlerni qurdı.12Em de Nineve ve Kalah arasında Resen degen şeerni qurdı; bu büyük şeer edi.    13Mitsraimden ludlılar, anamlılar, lehavlılar, naftuhlılar,14patruslılar, kasluhlılar (bulardan felestinliler çıqtılar) ve kaftorlılar asıl oldılar.
     15Hanaandan Tsidon (Hanaannıñ birinci doğğan oğlu) ve Het,16em de yevuslılar, amorlılar, girgaşlılar,17hivliler, arqlılar, sinliler,18arvadlılar, tsemarlılar ve hamatlılar dünyağa keldiler. Soñundan hanaanlılarnıñ qabileleri keñ dağıldılar.19Hanaanlılarnıñ sıñırları Tsidondan başlap Gerar tarafına – Ğazağace, ve Sodom, Gomora, Adma ve Tsevoim tarafına – Laşağace ediler.20Bu, olarnıñ qabilelerine ve tillerine köre, olarnıñ topraqlarında ve milletlerinde olğan Hamnıñ evlâtları.
     21Şemniñ de balaları bar edi. O, Ever oğulları episiniñ babası-dedesi, Yafetniñ büyük ağası edi.
     22Şemniñ oğulları bulardır:
     Elam, Aşşur, Arpaqşad, Lud ve Aram.
     23Aramnıñ oğulları bulardır:
     Uts, Hul, Geter ve Maş.
     24Arpaqşadnıñ Şelah degen oğlu bar edi, Şelahnıñ ise Ever degen oğlu bar edi.25Everniñ eki oğlu oldı: birisiniñ adı Peleg edi, çünki tamam o, olğan zamanda yer ayırılğan edi. Ağa-qardaşınıñ adı ise Yoqtan edi.
     26Yoqtannıñ Almodad, Şelef, Hatsarmavet, Yerah,27Hadoram, Uzal, Dikla,28Oval, Avimael, Şeva,29Ofir, Havila ve Yovav degen oğulları bar edi.
     Bular episi Yoqtannıñ oğullarıdır.30Olarnıñ yaşağan topraqları Meşadan başlap şarq dağı olğan Sefarğa barğance edi.
     31Bu, olarnıñ qabilelerine ve tillerine köre, olarnıñ topraqlarında ve milletlerine köre olğan Şemniñ evlâtları.
     32Nuh oğullarından başta evlâtlar, evlâtlardan ise milletler ayırıldılar. Bu, Nuh oğullarından peyda olğan qabilelerdir. Bulardan, suv taşqınından soñ, yer yüzündeki milletler çıqtılar.

Nuh ve onıñ oğulları-Tora-Bereşit-Başlanuv

Nuh ve onıñ oğulları
     18Sandıqtan çıqqan Nuhnıñ oğulları Şem, Ham ve Yafet ediler. (Ham Hanaannıñ babası oldı.)19Bu üçevi Nuhnıñ oğulları ediler, ve olardan bütün yer yüzü toldurıldı.
     20Nuh topraqnı işlemege başladı ve yüzüm bağını saçtı.21O, şarap içip sarğuşlandı ve öz çadırında çır-çıplaq yata edi.22Hanaannıñ babası olğan Ham, babasınıñ çıplaqlığını kördi ve çıqıp eki ağa-qardaşlarına ikâye etti.23Şem ve Yafet urba alıp ve omuzlarına qoyıp, art-artına kettiler ve babalarınıñ çıplaqlığını qapattılar. Başqa tarafqa baqıp, olar babalarınıñ çıplaqlığını körmediler.24Nuh şarapdan ayınıp ve onıñ ekinci oğlu Ham onen neler yapqanını bilip, 25boyle dedi:
     – Hanaan lânet olsun! Öz ağalarında o, qullarnıñ qulu olsun.
     26Soñ daa böyle dedi:
     – Şemniñ Allasına, RABBİge şükürler olsun! Hanaan ise onıñ qulu olsun!27Alla Yafetniñ yerlerini keñleştirsin. Yafet Şemniñ çadırlarında yaşasın. Hanaan ise onıñ qulu olsun.
     28Suv taşqınından soñ Nuh 350 yıl yaşadı.29Nuh episi olıp 950 yıl yaşadı, soñ o keçindi.

Alla Nuhqa ve onıñ evlâtlarına Öz Vasiyetini bere,Tora,Bereşit,Başlanuv

Alla Nuhqa ve onıñ evlâtlarına Öz Vasiyetini bere
     1     Alla Nuhnı ve oğullarını böyle dep bağışladı:
     – Doğıp çoqlaşıñız ve yer yüzüni toldurıñız.

2Er yüzündeki bütün ayvanlar, kök quşları, yerdeki mahlüqlar ve deñizdeki episi balıqlar sizden qorqsun ve siziñ ögüñizde titresinler: olar episi siziñ qoluñızdadırlar.3Evel yer yüzünde ösken er bir şeyni bergenim dayın, bütün ayvanlarnı aşamağa sizge razılıq berem.4Lâkin içinde canı, demek qanı olğan etni aşamañız.5Siziñ qanıñıznı, demek canıñıznı alğanları içün, bu qan tökkenlerini cezalarım. Em ayvannı, em öz qardaşınıñ canını alğan adamnı Men cezalarım.6Eger birev adamnıñ qanını tökse, onıñ qanını da adam töksün. Çünki Men adamnı qıyafetime köre yarattım.7Sizler ise doğıp artıñız ve yer yüzünde yerleşip çoqlaşıñız.
     8Soñ Alla Nuhqa ve onıñ oğullarına:
     9– Sizge ve siziñ nesiliñizge, ve episi sandıqtan tüşken içinde canı olğan mahlüqlarğa: quşlar, ayvanlar ve kiyik ayvanlarğa – bütün dünyadaki mahlüqlarğa Menim vadem bar.11Men sizge, endi taşqın suvlarından dünyadaki episi tiri can qırılmaycağını ve yer yüzüni boşatqan suv taşqını bir daa olmaycağını vade etem, – dedi.
     12– Yer sakinlerine bergen vademniñ belgisi olaraq Men Öz yayımnı – kök quşağını – bulutlarda astım. Bu sizge ve bütün yaşağan mahlüqlarğa ebediyen bergen vademniñ belgisidir.14Kokte bulutlarnı toplağanımda, bulutlar arasında kök quşağı peyda olur.

15O zaman Menim aqılıma sizge ve bütün mahlüqlarğa bergen vadem kelir, ve er bir cannı yoq etken suv taşqını bir daa tekrarlanmaz.16Bulutlarda kök quşağı peyda olur, ve Men onı körip yer sakinlerine ebediy bergen vademni hatırlarım, – dedi Alla.
     17Daa Alla Nuhqa:
     – Bu Menim yer yüzünde yaşağanlarınıñ episine bergen vademniñ belgisidir, – dedi.

Suv taşqınınıñ soñu-Tora-Bereşit-Başlanuv

Suv taşqınınıñ soñu

     1     Alla Nuhnı ve onen beraber sandıqta olğan episi kiyik ayvanlarnı, ve episi ev ayvanlarını aqılında tuta edi. Alla yelni üfürtti, ve suvlar keri qayttı.2Büyük terenliknen kök qapuları qapalıp, kökten yağmur yağmağa toqtadı.3Suv ise, 150 kün keçken soñ, yavaş-yavaş yer yüzünden keri qaytmağa ve eksilmege başladı.4Sandıq yedinci aynıñ on yedinci kününe Ararat dağlarında yerge tiyip toqtadı.5Yılnıñ onuncı ayınace suv daima eksile edi; onuncı aynıñ birinci künü ise bayır töpeleri körüne başladılar.

     6Qırq kün keçken soñ, Nuh sandıqnıñ tavanında olğan pencereni açıp,

7:‎20 -

Yedi metr – qadimiy yeudiyce "on beş ammah". 

7tışarığa qarğanı yiberdi, qarğa ise, yer qurumağance, de uçıp ketip, de artına qaytıp aylana başladı.8Soñra Nuh, yer yüzünden suv ketkenini bilmek içün, tışarığa gögercinni yiberdi.9Lâkin gögercin, yer yüzü alâ suv astında olğanı içün, qonmağa yer tapalmayıp artına qayttı. Nuh, qolunı uzatıp, gögercinni sandıqqa aldı.10Daa yedi kün beklep, o, bir daa gögercinni yiberdi.11Gogercin, ağzında zeytün yaprağınen, aqşam artına qayttı. Böyleliknen Nuh, yer yüzünden suv ketkenini bildi.12Nuh, daa yedi kün beklep, kene gögercinni yiberdi, ve bu sefer o keri qaytmadı.

     13Nuh yaşayışınıñ 601-inci yılında, birinci aynıñ birinci kününe suv cıyıldı. Nuh, sandıqnıñ tavanında olğan pencereni açıp, yer yüzü deyerlik quru olğanını kördi.

     14Ekinci aynıñ 27-nci kününe yer üstü bütünley qurudı.

     15Alla Nuhqa:

     16– Sandıqtan qadınıñnen, oğullarıñnen, kelinleriñnen beraber çıq.17Ânıñdaki er bir tiri cannı: quşlar, ayvanlar, yer yüzündeki bütün mahlüqlarnı – episini çıqar. Olar dağılıp yer yüzüni toldursınlar ve yer üstünde doğıp artsınlar, – dedi.

     18Nuh oğullarınen, qadınınen ve kelinlerinen beraber sandıqtan çıqtı,19artlarından ise çeşit soylarından episi kiyik ayvanlar, ufaq-tüfek mahlüqlar ve quşlar – dünyada yaşağanlarınıñ episi sıra-sıra yer yüzüne çıqtılar. 

20Nuh Rabbi-Taalâğa qurban çalmaq içün yerni azırladı. Şu yerde episi elâl ayvanlardan ve quşlardan alıp qurban çaldı ve bütünley yaqtı.21Qurbanlarnıñ mis qoqularını alıp, Rabbi-Taalâ Özü-Özüne:

     – Endi adamlar içün yer yüzüni qarğamaycağım. Olarnıñ fikirleri yaşlıqtan yaramaylıqqa ıntılğanına baqmadan, Men yer yüzünde yaşağanlarınıñ episini bir daa qırmaycağım.

     22Endi dünya turğance

          saçqan ve orğan vaqıtları,

          suvuq ve sıcaq,

          yaz ve qış,

          kün ve gece bitmeycekler, – dedi. 

Tora-Bereşit-Başlanuv-Suv taşqını

Suv taşqını

     1     Rabbi Nuhqa:

     – Bütün qorantañnı alıp, sandıqqa kir. Öz nesiliñde tek sen insaflı olğanıñ içün, Men seni saylap aldım.2Ânıña elâl ayvanlardan erkek-ırğaçılarını yedişer çift, aram ayvanlardan erkek-ırğaçılarını birer çift3ve kök quşlarınıñ episi soylarından erkek-ırğaçılarını yedişer çift al. Yer yüzünde olarnıñ evlâtları saqlansın.

4Edi künden soñ Men yer yüzüne 40 kün ve 40 gece devamında yağacaq yağmur yağdırırım, yaratqanlarımnıñ episini yer yüzünden silerim, – dedi.
     5Nuh Rabbi-Taalânıñ bütün emir etkenlerini yaptı.
     6Suv taşqını yer yüzüne kelgende, Nuh 600 yaşında edi.7Nuh, oğulları, qadını, kelinlerinen beraber suv taşqınından saqlanmaq içün sandıqqa kirdiler.8Alla-Taalâ emir etkeni kibi, oña episi elâl ve aram ayvanlar, quşlar ve er bir canlı mahlüqlarnıñ bütün soylarından erkek-ırğaçı çift-çift keldiler.
     10Edi künden soñ taşqın suvları yer yüzüne kele başladılar.
     11Nuh 600 yaşını toldurğan yılında, ekinci aynıñ on yedinci kününe büyük yer yarıldı da, büyük terenlikten suv urıp taştı, kök qapuları da açıldı,12ve 40 kün ve 40 gece devamında yer yüzüne yağmur yağa başladı.13Tamam şu künü Nuh, Nuhnıñ oğulları Şem, Ham ve Yafet, Nuhnıñ qadını ve üç kelini sandıqqa kirdiler.14Olarnen beraber çeşit soylardan episi kiyik ayvanlar ve ev ayvanları, ve çeşit soylardan yer yüzünde bulunğan bütün mahlüqlar, ve çeşit soylardan episi quşlar ve uçqan mahlüqlar sandıqqa kirdiler.15İçinde az-buçuq ruhu olğanlarnıñ episi,

16er bir soyundan erkek-ırğaçı, Nuhqa emir etkeni dayın, onıñ sandığına kirdiler. Soñ Rabbi-Taalâ Nuhnıñ artından qapunı yaptı.
     17Suv taşqını 40 kün devam etti. Suv küçleşip, artıp başlağanda, sandıqnı köterdi, ve sandıq yaldap ketti.18Suv ep arta edi ve yer yüzüni qapladı. Sandıq suv üstünde yalday edi.19Suv ise, kök tübünde olğan eñ yüksek bayırlarnıñ töpelerini qapatmağance, ep yuqarı köterile edi.20Suv, olarnıñ üstüne yedi metr köterilip, bayırlarnı suv tübünde qaldırdı.21Er yüzünde qıbırdağan er bir tiri can: em quşlar, em ayvanlar, em mahlüqlar, em episi adamlar yoq oldılar.22Topraq üstünde episi içinde az-buçuq ruhu olğanlar ğayıp oldılar.23Er yüzüni toldurğan er bir içinde canı olğan mahlüq qırıldı: em adamlar, em ayvanlar, em canavarlar, em kök quşları – episi yer yüzünden silindiler. Yalıñız Nuh ve onen beraber sandıqta olğanlar sağ qaldılar.24Er yüzü ise 150 kün suvğa ğarq edi.

Nuh-Tora-Bereşit-Başlanuv

Nuh
     9Mına, Nuh ve onıñ evlâtları aqqında rivayet.
     O zaman yaşağan adamlarnıñ arasında tek Nuh qusursız ve insaflı adam edi. O, Allanıñ közü ögünde açıq yaşay edi.

10Nuhnıñ üç oğlu bar edi: Şem, Ham ve Yafet.
     11Allanıñ közü aldında yer yüzü harap oldı. Yer yüzü aqsızlıqqa siñip toldı.12Alla yer yüzüne baqtı, ve o, kerçekten de harap edi. Yer yüzünde er bir tiri can yürgen yolunı harap etti.13Alla Nuhqa:
     – Men yer yüzündeki er bir tiri cannı yoq eterim. Çünki er bir tiri can yer yüzüni aqsızlıqqa toldurdı. Men olarnı ve olarnen beraber yer yüzüni de qırarım, – dedi.14– Lâkin sen özüñe göfer tereginden bir sandıq yap da, içini közlerge bölip, içki ve tış taraflarını ziftnen ziftle.15Onıñ uzunlığı 135 metr, keñligi 22,5 metr, yüksekligi de 13,5 metr olsun.16Tavanı töpesinden yarım metr yuqarı köterilsin. Bir tarafından qapu aç. Sandıqnıñ içinde birinci, ekinci ve üçünci qatlarını yap.17Men yer yüzüni suvğa ğarq eterim ve onıñ üstündeki er bir içinde az-buçuq ruhu olğan canlarnı yoq eterim. Yer yüzünde yaşağan er bir tiri can ğayıp olacaqtır.


6:‎4 -
Nefiller – devler, qadimiy yeudiy tilinde "aşağı tüşkenler" degen manasını taşıy.

6:‎14 -
Göfer – çam teregine oşağan terek.

6:‎15 -
135 metr; 22,5 metr; 13,5 metr – qadimiy yeudiyce "300 ammah; 50 ammah; 30 ammah". Bir ammah – 0,45 metr.

6:‎16 -
Yarım metr – qadimiy yeudiyce "bir ammah".


18Lâkin saña Menim vasiyetim olacaq. Sen sandıqqa oğullarıñ, qadınıñ ve kelinleriñnen beraber kirip,19ânıña, sennen sağ qalsınlar dep, er bir canlı mahlüqtan erkek-ırğaçını çiftlep alırsıñ.20Episi quşlar, ayvanlar ve ufaq mahlüqlarnıñ er bir çeşiti, sağ qalmaq içün, çift-çift sennen sandıqqa kirsinler.21Ozüñe ve olarğa aş ve yemniñ er bir çeşitinden alıp azırla. O da özüñe aş, olarğa ise yem olur.
     22Alla nasıl emir etken olsa, Nuh öyle de yaptı.

Adam nesili yoldan uruluvı-Tora-Bereşit-Başlanuv

Adam nesili yoldan uruluvı

     1     Adamlar yer yüzünde çoqlaşıp başladılar. Olarda qızlar doğa ediler.

5:‎29 -

Nuh – qadimiy yeudiy adı "Noah" "naham" (raatlıq bermek) yeudiy sözüniñ aytıluvına oşay. 

2Adamlarnıñ qızları dülber olğanlarını körip, Allanıñ oğulları, kim qaysı soyunı saylap alsa, olarnı özlerine apay etip ala ediler.

     3RABBİ dedi ki:

     – Menim nefesim adamda ebediy qalmaycaq, çünki o – vucut. Onıñ künleri 120 yıl olsun.

     4O künlerde ve olardan soñ yer yüzünde nefiller bar ediler. Allanıñ oğulları adamlarnıñ qızlarına kelip başladılar, ve qızlar olarğa bala tapa ediler: olar küçlü qaramanlar, evel-ezelden namlı adamlar ola ediler.

     5RABBİ adamlarnıñ yer yüzünde yamanlığı çoq olğanını, olarnıñ episi tüşünceleri ve yürekleriniñ ıntıluvları er vaqıt tek yaman olğanlarını kördi.6RABBİ yer yüzünde adamnı yasağanına peşman etti, ve Onıñ yüregi yandı.

     7Soñ RABBİ dedi:

     – Özüm yaratqan adamlarnı yer yüzünden qırarım: adamdan başlap ayvanlarğa, süyrelip yürgen mahlüqlarğa ve kök quşlarına barğance qırarım, çünki Men olarnı yasağanıma peşman ettim.

     8Nuh ise RABBİniñ alğışına malik oldı. 

Ademniñ evlâtları-Tora-Bereşit-Başlanuv

Ademniñ evlâtları

     1     Mına, Ademniñ evlâtları aqqında kitap.

     Alla adamnı yaratqanda, onı Allağa oşatıp yasadı.2O, olarnı er kişi ve qadın olaraq yarattı ve olarnı bağışladı. Olarnı yaratqan künü O, olarğa "adam" degen ad qoydı.

     3Adem 130 yaşında olğanda, onıñ özüne ve qıyafetine oşağan oğlu oldı. O, oğluna Şet degen ad qoydı.4Şet doğğan soñ, Adem daa 800 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.5Adem episi olıp 930 yıl yaşadı, soñ o keçindi.

     6Şet 105 yaşında olğanda, onıñ Enoş degen oğlu oldı.7Enoş doğğan soñ, Şet 807 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.

4:‎25 -

Şet – "Şet" degen qadimiy yeudiy adınıñ aytıluvı "şat" (bermek, bahşış bermek) yeudiy sözüniñ aytıluvına oşay. 

 8Şet episi olıp 912 yıl yaşadı, soñ o keçindi.

     9Enoş 90 yaşında olğanda, onıñ Kenan degen oğlu oldı.10Kenan doğğan soñ, Enoş 815 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.11Enoş episi olıp 905 yıl yaşadı, soñ o keçindi.

     12Kenan 70 yaşında olğanda, onıñ Mahalalel degen oğlu oldı.13Mahalalel doğğan soñ, Kenan 840 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.14Kenan episi olıp 910 yıl yaşadı, soñ o keçindi.

     15Mahalalel 65 yaşında olğanda, onıñ Yered degen oğlu oldı.16Ered doğğan soñ, Mahalalel 830 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.17Mahalalel episi olıp 895 yıl yaşadı, soñ o keçindi.

     18Ered 162 yaşında olğanda, onıñ Hanoh degen oğlu oldı.19Hanoh doğğan soñ, Yered 800 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.20Ered episi olıp 962 yıl yaşadı, soñ o keçindi.

     21Hanoh 65 yaşında olğanda, onıñ Metuşelah degen oğlu oldı.22Metuşelah doğğan soñ, Hanoh Allanıñ yüzü ögünde 300 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.23Hanoh episi olıp 365 yıl yaşadı.24Hanoh Allanıñ yüzü ögünde yaşay edi, soñ o, yoq oldı, çünki Alla onı Özüne aldı.

     25Metuşelah 187 yaşında olğanda, onıñ Lameh degen oğlu oldı.26Lameh doğğan soñ, Metuşelah 782 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.27Metuşelah episi olıp 969 yıl yaşadı, soñ o keçindi.

     28Lameh 182 yaşında olğanda, onıñ oğlu oldı.

29Lameh dedi: "RABBİ qarğağan topraqtan o, bizge işimizden ve qollarımıznıñ ağır hızmetinden raatlıq berer", ve oña Nuh degen ad qoydı.

     30Nuh doğğan soñ, Lameh 595 yıl yaşadı, ve onıñ daa oğulları ve qızları bar edi.31Lameh episi olıp 777 yıl yaşadı, soñ o keçindi.

     32Nuh 500 yaşında olğanda, onıñ üç oğlu oldı: Şem, Ham ve Yafet. 

Şet ve Enoş-Tora-Bereşit-Başlanuv

Şet ve Enoş
     25Adem kene apayınen yattı. O, oğlan bala taptı ve, "Hain öldürgen Habilniñ yerine Alla maña başqa bala berdi", dep, onıñ adını Şet qoydı.26Şetniñ de oğlu oldı. Şet oña Enoş degen ad qoydı.
     O zamandan başlap, RABBİge dua etip başladılar.

Hainniñ evlâtları-Tora-Bereşit-Başlanuv

     17Hain öz apayınen yattı. Apayı yükke qalıp, Hanohnı doğdı. Soñ Hain şeer qurdı ve o şeerni oğlunıñ adınen – Hanoh – dep adlandırdı.18Hanohnıñ İrad degen oğlu oldı. İradnıñ – Mehuyael, Mehuyaelniñ – Metuşael, Metuşaelniñ ise Lameh degen oğlu oldı.19Lameh özüne eki apay aldı: birisiniñ adı Ada edi, ekincisiniñ – Tsilla.20Ada Yavalnı doğdı; o, çadırlarda yaşağan ve çobanlıq etken adamlarnıñ babası-dedesi oldı.21Âvalnıñ Yuval degen qardaşı bar edi; o, qaval ve santır çalğan episiniñ babası-dedesi oldı.22Tsilla ise Tuval-Qainni doğdı; o, demirci edi, baqır ve demirni döge edi. Tuval-Qainniñ Naama degen qız qardaşı bar edi.

 23Lameh öz apaylarına böyle dedi:
     – Ada ve Tsilla, aytqanımnı diñleñiz.
          Lamehniñ apayları, sözlerime qulaq asıñız:
     Eger aqay meni yaralasa, onı öldüririm,
          oğlan ursa eger, onı da öldüririm!
     24Eger Hain içün yedi qat aqtıman alınsa,
          Lameh içün yetmiş kere yedi qat aqtıman alınacaqtır.

Bereşit-Başlanuv-Tora-Hain ve Habil

Hain ve Habil

     1     Adam öz apayı Avanen yattı. Ava yükke qalıp, Hainni doğdı ve:

     – Men adamnı RABBİden mülk kibi aldım! – dedi.

     2Soñ daa onıñ qardaşını Habilni doğdı. Habil qoy-eçki baqa edi, Hain ise topraqnı işley edi.

     3Bir qaç vaqıt keçken soñ, Hain topraqnıñ mahsullarından RABBİge bahşış berdi.4Habil de öz sürüsiniñ birinci doğğan, eñ yahşı ve semiz qoy-eçkilerinden ketirdi. RABBİ Habilni ve onıñ bahşışını alğışladı.

3:‎20 -

Ava – qadimiy yeudiy sözü "Havva" (Ava) "hay" (yaşayış) sözünden kelip çıqtı.

3:‎24 -

Keruvlar – Allağa hızmet etken kökteki mahlüqlar.

4:‎1 -

Hain – qadimiy yeudiy adı "Kain"niñ aytıluvı "kana" (mülk almaq) sözüniñ aytıluvına oşay. 

5Hainni ve onıñ bahşışını ise alğışlamadı. Hain pek açuvlandı, onıñ çırayı bozuldı.

     6– Sen ne içün açuvlandıñ? – dep soradı RABBİ Hainden. – Ne içün çırayıñ bozuldı?7Âhşılıq yapsañ eger, başıñnı kötermeysiñmi? Yahşılıq yapmasañ eger, bosağañnıñ yanına güna yatmaqtadır. O, seni istey, sen ise onıñ efendisi ol.

     8Soñ Hain öz qardaşı Habilnen laf etti. Olar tarlada olğanda, Hain öz qardaşı Habilge qarşı çıqıp, onı öldürdi.

     9RABBİ Hainden:

     – Seniñ qardaşıñ Habil qayda? – dep soradı.

     – Bilmeyim, – dedi Hain. – Men ne, öz qardaşıma qaravulımmı?

     10Soñ RABBİ dedi:

     – Ne yaptıñ sen? Qardaşıñ qanınıñ sesi topraqtan Maña qıyamet qopara.11Endi sen lânetsiñ, qoluñdan tökülgen qardaşıñnıñ qanını qabul etken topraqtan sen red etilgensiñ.12Topraqnı işlegeniñde, topraq saña öz küçüni başqa bermeycek. Sen yer yüzünde dolaşqan qaçaq olacaqsıñ.

     13Hain RABBİge:

     – Cezam kötergisiz.14Mına şimdi Sen meni topraqtan quvasıñ. Seniñ yüzüñden men saqlanırım ve yer yüzünde dolaşqan qaçaq olurım. Kim maña rastkelse, meni öldürir, – dedi.

5RABBİ oña:

     – Kim Hainni öldürse, onıñ aqtımanı yedi qat alınacaqtır, – dedi.

     RABBİ, Hainge rastkelgen iç bir kim onı öldürmesin dep, oña nişan qoydı.16Soñ Hain RABBİniñ yüzü ögünden ketip, Edemden şarqta yatqan Nod memleketinde yerleşti. 

Bereşit-Tora-Başlanuv-Rabbi Ademni ve Avanı Eden bağçasından quvalay

Rabbi Ademni ve Avanı Eden bağçasından quvalay
     22RABBİ dedi ki:
     – Adam, Men dayın, yahşılıqnen yamanlıqnı ayırıp tanığan oldı. Barıp da, adam qolunı uzatıp, ömür tereginden mahsul aşap, ebediyen yaşap başlamağaydı.
     23Ve RABBİ Edem bağçasından adamnı quvaladı. Barsın, özü asıl olunğan topraqnı işlep baqsın.24Adamnı quvalağan soñ, RABBİ Edem bağçasınıñ yanındaki, şarqtaki ömür teregine alıp barğan yolnı qorçalamaq içün Keruvlarnı ve episi taraflarğa urğan ateşli qılıçnı qoydı.

Bereşit-Başlanuv-Allanıñ Cezası

Allanıñ cezası
     14RABBİ yılanğa:
     – Yapqan işiñ içün sen lânet olacaqsıñ, dünyadaki bütün ev ve kiyik ayvanlardan red etileceksiñ! Sen qursaq üstünde süyrekleneceksiñ ve ömür-billâ toz aşaycaqsıñ.
     15Sen ve Ademniñ apayı biri-biriñizni körmege közüñiz olmaycaq. Seniñ balañ ve apaynıñ balası biri-birine er vaqıt duşman olacaqlar. Apaynıñ oğlu başıña ücüm etecektir, sen ise onıñ tabanına ücüm eteceksiñ, – dedi.
     16Apayğa RABBİ:
     – Yüklü olğan vaqtıñnı ziyade dertli etecegim. Qıynalıp bala tapacaqsıñ. Sen aqayıñnı arzulaycaqsıñ, amma o, seniñ efendiñ olacaqtır, – dedi.
     17Adamğa ise RABBİ:
     – Apayıñnı diñlegeniñ içün ve Men, ondan mahsul aşama dep, yasaq etken terekten aşağanıñ içün, yer yüzü seniñ içün lânet olsun! Şimdi ise ömür-billâ çekişip, dertnen aşaycaqsıñ.18Er yüzü saña tikenli çalı östürecek, ve sen tarladaki ötnen keçineceksiñ.


19Qan-teriñe batıp özüñe niymet qazanacaqsıñ. Ahır-soñu, sen qara yerden alınıp, qara yerge keri kireceksiñ. Çünki sen tozsıñ, tozğa da çevirileceksiñ, – dedi.
     20Adam öz apayına Ava degen ad berdi, çünki o, episi yaşağan adamlarnıñ anası olacaq edi.
     21RABBİ ise, teriden urba yapıp, olarnı kiyindirdi.

Bereşit-Başlanuv-Adamnıñ ilk günası

Adamnıñ ilk günası

     1     RABBİ yaratqan bütün tarla ayvanlarından yılan eñ ayneci edi. Yılan apaydan:

     – Bu bağçanıñ bir türlü mahsulını aşamağa Alla sizge razılıq bermegeni doğrumı? – dep soradı.2Apay:

     – Bizge mahsullarnı aşamağa mümkün, – dep cevap qaytardı.3– Amma Alla bizge: "Ölmemek içün, yalıñız bağçanıñ ortasında turğan terekteki mahsullarnı aşamañız ve toqunmañız bile oña", – dedi.

     4– Olmaycaq şey! Ölmezsiñiz, – dedi yılan.

5– Anca Alla bile ki, siz olarnı aşağan künü közleriñiz açılıp, yahşılıqnen yamanlıqnı ayırıp tanığan Alla dayın olacaqsıñız.
     6Apay bu terekniñ mahsulları aşqa lâyıq, güzel, közge yahşı körüngenini ve bilgi vade bergenini kördi. O, mahsulnı üzdi ve aşadı. O mahsuldan yanında olğan aqayına da berdi. Aqayı da aşadı.7Olarnıñ közleri açıldı, ve olar, biri-biriniñ çıplaq olğanlarını körip, incir yapraqlarından özlerine bel quşanmaları yaptılar.
     8Aqşam salqını tüşkeninen, Adem apayınen RABBİniñ bağça boylap yürgenini eşittiler ve, RABBİ olarnı körmesin dep, terekler artına saqlandılar.9RABBİ adamnı çağırıp, ondan:
     – Qaydasıñ? – dep soradı.
     10– Men Seniñ bağça boylap yürgeniñni eşittim ve çıplaq olğanım içün qorqıp saqlandım, – dep cevap qaytardı adam.
     11– Sen çıplaq olğanıñnı saña kim ayttı? – dep soradı RABBİ. – Sen, Men mahsullarını aşamağa yasaq etken terekten aşamadıñmı?
     12– Sen bergen apayıñ o mahsullarnı maña berdi, ve men aşadım, – dedi adam.
     13RABBİ apaydan:
     – Ne yaptıñ sen?! – dep soradı. Apay:
     – Meni yılan aldatıp yoldan urdı, ve men aşadım, – dep cevap qaytardı.

Bereşit-Başlanuv-Alla Dünyanı Yarata

Alla dünyanı yarata

     1     Başta Alla köklerni ve yerni yarattı.2Er yüzü şekilsiz ve boş edi, terenlikni qaranlıq qaplay edi, ve Allanıñ Ruhu suvlarnıñ üstünden uçıp yüre edi.

     3Soñ Alla dedi:

     – Yarıq olsun!

     Ve yarıq oldı.4Alla yarıqnıñ nasıl yahşı olğanını kördi. Soñ Alla onı qaranlıqtan ayırdı.5Alla yarıqnı "kündüz", qaranlıqnı ise "gece" dep adlandırdı. Aqşam tüşti, saba açıldı – bu, bir kün sayıldı.

     6Soñ Alla dedi:

     – Suvlarnıñ arasında qubbe olsun, ve o, suvlarnı suvlardan ayırsın.

     7Alla qubbeni yarattı ve qubbe tübündeki suvlarnı qubbe üstündeki suvlardan ayırdı. Öyle de oldı.8Alla qubbeni "kök" dep adlandırdı. Aqşam tüşti, saba açıldı – bu, ekinci kün edi.

     9Soñ Alla dedi:

     – Kökler tübündeki suvlar bir yerge toplansınlar, ve quru topraq peyda olsun.

     Öyle de oldı.

10Alla topraqnı "yer" dep adlandırdı, suv toplamını ise "deñiz" dep adlandırdı. Alla bunı nasıl yahşı olğanını kördi.
     11Soñ Alla dedi:
     – Yer ösümliklerni: urluğını bergen otlarnı ve çeşitine köre urluğı içinde olğan mahsul bergen meyva tereklerini yer üstünde östürsin.
     Öyle de oldı.12Er ösümliklerni: çeşitine köre urluğını bergen otlarnı ve çeşitine köre urluğı içinde olğan mahsul bergen tereklerni östürdi. Alla bunı nasıl yahşı olğanını kördi.13Aqşam tüşti, saba açıldı – bu, üçünci kün edi.
     14Soñ Alla dedi:
     – Kök qubbesinde yarıq menbaları peyda olsunlar. Olar kündüzni geceden ayırsınlar ve zamanlarnı, künlerni ve yıllarnı belgilesinler.15Olar yer yüzüni yarıqlatmaq içün, kök qubbesinde yarıq menbaları olsunlar.
     Öyle de oldı.16Alla eki balaban yarıq menbası yarattı: künniñ sabısı olsun dep, balabanca yarıq menbasını, geceniñ sabısı olsun dep, ufaqça yarıq menbasını, ve yıldızlarnı yarattı.17Er yüzüni yarıqlatmaq, kündüz ve geceni idare etmek ve yarıqnı qaranlıqtan ayırmaq içün, Alla olarnı kök qubbesine qoydı. Alla bunı nasıl yahşı olğanını kördi.19Aqşam tüşti, saba açıldı – bu, dörtünci kün edi.


 20Soñ Alla dedi:
     – Suv tiri canlarğa, mahlüqlarğa tolsun, ve quşlar kök qubbesinde yer yüzü üstünden uçsunlar.
     21Alla balaban deñiz ajderhalarını, suvda tolu olğan çeşitine köre er bir süyrelip yürgen tiri canlarnı ve soyuna köre çeşit türlü qanatlı quşlarnı yarattı. Alla bunı nasıl yahşı olğanını kördi.22Alla olarnı:
     – Çoq balalar doğıp çoqlaşıñız, deñizdeki suvlarnı toldurıñız. Uçqan mahlüqlar ise yer yüzünde çoqlaşsınlar, – dep bağışladı.23Aqşam tüşti, saba açıldı – bu, beşinci kün edi.
     24Son Alla dedi:
     – Çeşitine köre tiri can: soylarına köre ayvanlar, süyrelip yürgen mahlüqlar ve yer yüzündeki kiyik ayvanlar yer içinden çıqsınlar.
     Öyle de oldı.25Alla yer yüzündeki kiyik ayvanlarnı soylarına köre, ev ayvanlarını soylarına köre ve yer yüzündeki episi süyrelip yürgen mahlüqlarnı soylarına köre yarattı. Alla bunı nasıl yahşı olğanını kördi.
     26Soñ Alla dedi:
     – Bizim qıyafetimizge köre ve Bizge oşağan adamnı yasayıq. Olar deñizdeki balıqlarğa, köklerdeki quşlarğa ve ayvanlarğa – bütün yer yüzüne ve yer yüzünde bütün süyrelip yürgen mahlüqlarğa padişalıq etsinler.
     27Alla Özüniñ qıyafetine köre adamnı yarattı, onı Allanıñ körünişine köre yarattı: olarnı er kişi ve qadın kişi olaraq yarattı.


28Alla olarnı bağışladı. Alla olarğa böyle dedi:
     – Çoq balalar doğıp çoqlaşıñız, yer yüzüni toldurıñız ve onı özüñizge boysundırıñız. Deñizdeki balıqlarğa, köklerdeki quşlarğa ve yer yüzünde yürgen er bir mahlüqlarğa ve ayvanlarğa padişalıq etiñiz.
     29Alla dedi:
     – Sizge aş olsun dep, Men bütün yer yüzünde olğan, urluğını bergen episi otlarnı sizge berdim, mahsul içindeki urluğı olğan episi tereklerni de berdim.30Er yüzündeki episi ayvanlarğa, köklerdeki episi quşlarğa ve yer yüzünde süyrelip yürgen episi mahlüqlarğa, – içinde tiri canı olğan episine ise Men bütün yeşil ösümliklerni aşamaq içün berdim.
     Öyle de oldı.31Soñ Alla Özü yaratqan er bir şeyge baqtı, ve o, kerçekten de pek yahşı edi.
     Aqşam tüşti, saba açıldı – bu, altıncı kün edi.


2 - Glava

     1Boyle etip, kökler ve yer, ve yaratmalarnıñ bütün safı yasalıp bitken ediler.


2Edinci kününe Alla Özüniñ yapqan işlerini bitirgen edi. Yedinci künü de O, Özüniñ yapqan episi işlerinden raatlandı.3Alla yedinci künni bağışladı ve onı ayırdı, çünki bu künü O, Özü yaratqan ve yapqan episi işlerinden raatlandı.

Bereşit-Başlanuv-Eden Bağçası

Edem bağçası

    

 4Mına, kökniñ ve yerniñ yaratılğan vaqtında olarnıñ nesili.

     RABBİ yer yüzü ve kökni yaratqanda,5er yüzünde ne bir tarla çalısı, ne bir tarla otu bar edi. Çünki RABBİ yer yüzüne daa yağmur yağdırmağan edi, ve topraqnı baqmaq ve işlemek içün adamlar yoq edi.6Âlıñız yer içinden çıqqan derya yer yüzüni suvğa toydura edi.

     7RABBİ topraq tozundan adamnı yaratıp, burnunıñ teşiklerine yaşayış nefesini üfürip kirgizdi, ve adam tiri can oldı.8RABBİ şarqta olğan Edemde bağça östürip, anda Özü yaratqan adamnı yerleştirdi.9Bağçada RABBİ çeşit türlü közge güzel ve aşqa lâyıq mahsulları olğan tereklerni östürdi. Daa bağçada ömür teregini ve yahşılıqnen yamanlıqnı ayırıp tanıtqan teregini saçtı.

     10Edemden derya aqıp çıqa ve bağçanı suvğa toydura edi. Bu derya dört özenge bölüne edi.11Olardan biri Pişon dep adlana edi. O, altını olğan Havila memleketiniñ çetinden aylanıp aqa edi.

12O memleketteki altın yahşıdır. Anda daa bedolah ve şoham degen qıymetli taş bardır.13Ekinci özen Gihon dep adlana edi. O, Kuş memleketi boyu aqa edi.14Uçünci özenniñ adı – Hiddekel. O, Aşşurnıñ şarq tarafına aqmaqtadır. Dörtünci özen – Firattır.15Edem bağçasınıñ toprağını baqıp-işlep, saqlap-qorçalamaq içün, RABBİ adamnı alıp, Edem bağçasına yerleştirdi.

     16RABBİ adamğa:

     – Bağçada olğan er bir tereginiñ mahsulından saña alıp aşamaq mümkün.17Lâkin yahşılıqnen yamanlıqnı ayırıp tanıtqan tereginden aşamaqnı Men saña yasaq etem. Çünki şu terekten mahsul aşağan künü öleceksiñ, – dep emir etti.

     18RABBİ Öz-Özüne:

     – Adamğa yañğızlıq yaraşmaz. Men oña kelişken bir yardımcı yaratayım, – dedi.

     

 19RABBİ çeşit türlü ayvanlarnı ve quşlarnı topraqtan yaratıp, adam olarğa nasıl adlar qoyacağını baqmaq içün, onıñ aldına ketirdi. Adam ayvanlarğa nasıl ad bergen olsa, olarnıñ adı öyle de qaldı.20Butün ev ayvanlarına, bütün kök quşlarına, bütün kiyik ayvanlarğa adam ad qoydı, amma olarnıñ arasından özüne kelişken yardımcı tapalmadı.

     21O vaqıt RABBİ adamnı qattı yuquğa daldırıp, qaburğalarınıñ birini aldı ve o yerni vucutnen qapattı.22Şu qaburğadan RABBİ qadınnı yarattı ve adam aldına ketirdi.23Adam:

     – Bu, menim kemigimden qopqan kemiktir, can-cigerimden qopqan parçamdır, ve aqaydan alınğanı içün, apay dep adlanacaq o, – dedi.

     24Şu sebepten aqay, ana-babasını qaldırıp, apayına yapışa, ve olar bir vucut olalar.

     25Olar ekisi: em Adem, em onıñ apayı çıplaq olıp da, utanmay ediler. 

80 Yıl Sonra Kırım'ın Başkenti Simferopol(Akmescit) şehrinde Karay Kaalı Sukkot için İbadete izin verildi.

Yakın zamanda Dua Kırım Başkentinde icra edildi.

7 Ekim'de Kırım Başkenti Simferopol şehrinde 80 yıl önce Sovyet rejimi tarafından kapatılan ve devletleştirilen Karay Kaalı'nda 80 sene sonra ibadet için açıldı. Karaylar adlı Karay Dini Cemaati Başkanı Vyaçeslav Lebedev Sukkot Bayramı için ibadete açıldığını söyledi..

Tefila(Dua) Tarihi Kaalın 3.katında gerçekleştirildi.

Tabii ki bu oda Dua için uygun ve hazır değildi. Günışığı biraz vardı, aydınlatma yeterli değildi
Gerçek bir Karay Kaalıydı Altar'ın duvarı güneye dönüktü dedi Karay Dini Cemaati Başkanı.

Bilindiği gibi Simferopol(Akmescit) Kaalo 19.yy inşa edildi ve 1930'dan beri kapatılmıştır. Karay Dini Cemaati binayı tekrar geri almaya çalışmaktadır.

http://crimea.vgorode.ua/news/139817/

Çom Ha Şevii-Tsom Ha Şevii-Yedinci Ayın Orucu

Çom Ha Şevii-Tsom Ha Şevii-Yedinci Ayın Orucu-11.10.2012

Çom Ha-Şevi’i (yedinci ayın orucu) yedinci ayın 24.gününde (Babilliler-Bavel Tişrei derler)

Nehemia 9:1-10:40 yazılı olduğu gibi:

 Veyom Eserim VeArba’ah LaHodeş  Haze  Ne’esefu  Veney-Yisra’el BeÇom Uvsakkim veAdama Aleyhem…..

Aynı ayın yirmi dördüncü günü İsrailliler toplandı. Hepsi oruç (Çom) tutmuş, çul kuşanmış başına toprak serpmişti.

İsrail halkıyla Levililer, buğdaydan, yeni şaraptan, zeytinyağından verilen armağanları, tapınak eşyalarının, kâhinlerin, tapınak kapı nöbetçilerinin ve ezgicilerin bulunduğu odalara koyacaklar. «Artık Tanrımız'ın Tapınağı'nı göz ardı etmeyeceğiz