Qaraim languages and literatures and Karaism

Qaraim languages and literatures and its Archive Blog Qaraim Tili

QARAIM LANGUAGES AND LITERATURES ONLY

The Qaraim (Karaites) are a religious and cultural group made up of individuals who adhere to the tenets of the Old Testament of the Hebrew Scriptures alone. Their ethnic and religious roots have been a subject of ongoing discussions to the present day.

Over the centuries they have developed their own spiritual and secular literature, creating their own distinct dialects apart from the standard forms of the languages in the areas in which they've lived.

The question is still open as to whether these dialects can be considered independent languages, since they have their own written traditions. These dialects include: Qaraite Hebrew of Constantinople, Qaraite Turkic (several dialects of Crimea, Lithuania, Ukraine), Qaraite Arabic, Qaraite Aramaic, Qaraite Greek of Turkey and the Qaraite Persian dialects.

The number of literary works written in these dialects is enormous, and has hardly been explored. Due to the efforts of their religious opponents, such as the Pharisees, the Qaraim were labeled as an insignificant and unimportant sect.

Since the discovery of the Cairo Geniza, the Dead Sea Scrolls and the Avraham Ben Shemuel Firkovich collections, anthropologists and lingusts no longer consider the Qaraim as such anymore. Qaraim studies have become a hot topic in academic circles, but despite this recent revival of interest in the Qaraim, the linguistic and literary aspect of Qaraim culture remains largely unexamined. This blog is focused SOLELY upon research involving the examination and restoration of the LANGUAGES and LITERATURES of Qaraim.

Thursday, August 28, 2014

Kutsal Topraklardaki Karay Cemaati Dini Konseyinin 304. Ay Döngüsü 18.yıla göre tayin ettiği 5775 (2014-2015) yılı Dini Bayram ve Oruç Günleri Listesi

Kutsal Topraklardaki Karay Cemaati Dini Konseyinin 304. Ay Döngüsü 18.yıla göre tayin ettiği 5775 (2014-2015) yılı Dini Bayram ve Oruç Günleri Listesi
 
Roş Haşana-Yom Terua-Bıtgı Künü(Yeni Yıl)  26.09.2014
Yom Kippur (Kefaret Günü)-Boşatlıh              05.10.2014

Sukkot-Orah Toyu                                           10.10.2014    
Şemini Açeret                                                      17.10.2014
Çom Şevii-Oruç                                                19.10.2014   
Tevet Ay’ının 10.günü Orucu                           02.10.2015
Purim-Kınış 1.Gün                                              06.03.2015
Layla Seder-Pesah Seder Gecesi                     04.04.2015
Hag AMaççot-Pesah-Tımbıl Hıccı 1.Gün        05.04.2015
Yom Hanafat Ha’Omer                                      05.04.2015

Şevii Aseret-Pesah 7.Gün                                 11.04.2015
Holokost Anma Günü                                        16.04.2015
Şavuot-Aftalar Hıcı                                             24.05.2015
Çom Revii-Revii Orucu                                      26.06.2015
Çom Hamişi-Hamişi Orucu                               24.07.2015
Çom Eyha-Asara BeAv-Eyha Orucu                27.07.2015  
Roş Haşana-Yom Terua-Yeni Yıl (5776 Yılı)   15.09.2015



 
 

Monday, August 11, 2014

Petah Tikva Kitabı, Karay Dili, İstanbul Ortaköy Karaim Cemaati 1775, Nasihat Sayfa 51-52

Nasihat

Vucudun Saglıgına

Ziyade sicak ruba giymemeli gunduz ve ziyade sicak şey gece uzerine ortunmemeli. Yazda olmuş kişta olmuş

Sik sik yikamali ayaklari souk suylan. ve caresiz-lik-den made sicak ayak-kabi ilen ayaklari tutmamali:

Çalişmali daim havasi açik olan terde durmaya. Ve faydalanmali ondan er ne vakit ki mumkun isa. Ve er zeman da terledik-te souk içhi içmemeli. Ve mumkun oldugu kadar gendini souk-tan saklamali.

Bir vakit-dar ayak-kabi giymemeli demek ister zoruna çekip. Zire bunun ilen gendini buyuk kefsizlik-lere duşurur:

Sadey hafif yemek ilen beslenmeli. ve bir daha etni çok eksik yemeli ekmekten. Zire kefsizlik-lerin çogu hasil oluyor-lar etni çok yedigimiz-den:

Hiç birvakit has pişmemiş zevzavat ve meyva yememeli-dir

Yatak-ga erken yatmali ve erken kalkmali gerek veycudun sagligini saklamak içun ve gerek gayri faydalar içun. Ve kalktiktan sonra er daim yuzunu ve dahi agzini souk suylan yaykamali ki azav dişleri pekitmek içun. Ve çirime-den dişleri sakinmak içun.

Petah Tikva Kitabı, Karay Dili, İstanbul Ortaköy Karaim Cemaati 1775, Nasihat, 51-52 Sayfa

Бир вакит-дар аяк-каби гиймемели демек истер зоруна чекип. Зире бунун илен гендини буюк кефсизлик-лере душурур:

Садей хафиф емек илен бесленмели. ве бир даха этни чок эксик емели экмектен. Зире кефсизлик-лерин чогу хасиль олуёр-лар этни чок едигимиз-ден:

Хич бирвакит хас пишмемиш зевзават ве мейва емемели-дир

Ятак-га эркен ятмали ве эркен калькмали герек вейджудун саглигини сакламак ичун ве герек гайри файдалар ичун. Ве кальктиктан сонра эр даим юзуну ве дахи агзини соук суйлан яйкамали ки азав дишлери пекитмек ичун. Ве чириме-ден дишлери сакинмак ичун.

Петах Тиква Китабы, Караим-Карай Дили, Истанбул Ортакой Караим Джемаати 1775, Насихат, 51-52 Сайфа





Thursday, August 7, 2014

Kırım Karaylarının dini sergisi yeniden Bahçesaray Çufut Kale’de

 
 

BAHÇESARAY (QHA) - Kırım'ın Bahçesaray bölgesinde yerleşen ve nüfusları giderek azalan Musevi Türk topluluğu olan Karaylar için tarihi öneme sahip Çufut Kale’de bulunan Küçük Kenasa’da (Malaya kenasa) iki yıllık aradan sonra 23 Temmuz tarihinde “Fotoğraflarla Kırım Karaylarının Dini” sergisinin açılış töreni yapıldı.

Sergide Akmescit, Kezlev (Yevpatoriya), Vilnius, Litvanya’nın Trakai şehrinde ve Karayların toplu yaşadığı diğer bölgelerde bulunan kenasaların mimari özellikleri, 19.-20. yüzyıllarda Karay kenasalarının iç mimarisi anlatılıyor, papazın (hazzan) kıyafeti, dini kitaplar ve belgeler yer alıyor.

Sergi, 30 Eylül tarihinde kadar ziyarete açık olacak. Sergi, 9.00-17.00 saatleri arası Pazartesi ve Salı hariç her gün çalışıyor. Giriş serbest.

Karayların sergisi, kapatılması gereken tarihten bir hafta önce, 23 Eylül 2011 tarihinde kapatılmıştı. Kırım Karayları, 2011 yılının Aralık ayında, Bahçesaray Milli Parkı yönetimini, Karayların kültürünü yok etmekle suçlamıştı. Bahçesaray Milli Parkı’nın o dönemki Müdürü Valeriy Naumenko, serginin alarm sisteminin bozulmasından dolayı erken kapatıldığını, tamirden sonra yeniden açılacağını söylemiş, fakat daha sonra iki yıl içerisinde sergi açılamamıştı.

Kaynak= Kırım Haber Ajansı

http://qha.com.ua/karaylarin-dini-sergisi-yeniden-cufut-kale-de-133315tr.html


БАХЧЕСАРАЙ (КЪХА) - Кырым'ын Бахчесарай больгесинде ерлешен ве нюфуслары гидерек азалан Мусеви Тюрк топлулугъу олан Карайлар ичин тарихи онеме сахип Чуфут Кале’де булунан Кучюк Кенаса’да (Малая кенаса) ики йыллык арадан сонра 23 Теммуз тарихинде "Фотогърафларла Кырым Карайларынын Дини" сергисинин ачылыш тёрени япылды.
Сергиде Акмесджит, Кезлев (Евпатория), Вильниус, Литванья’нын Тракаи шехринде ве Карайларын топлу яшадыгъы дигъер больгелерде булунан кенасаларын мимари озелликлери, 19.-20. юзйылларда Карай кенасаларынын ич мимариси анлатылыёр, папазын (хаззан) кыяфети, дини китаплар ве бельгелер ер алыёр.
Серги, 30 Эйлюль тарихинде кадар зиярете ачык оладжак. Серги, 9.00-17.00 саатлери арасы Пазартеси ве Салы харич хер гунь чалышыёр. Гириш сербест.
Карайларын сергиси, капатылмасы герекен тарихтен бир хафта оньдже, 23 Эйлюль 2011 тарихинде капатылмышты. Кырым Карайлары, 2011 йылынын Аралык айында, Бахчесарай Милли Паркы ёнетимини, Карайларын культюрюню ёк этмекле сучламышты. Бахчесарай Милли Паркы’нын о дёнемки Мудюрю Валерий Науменко, сергинин аларм системинин бозулмасындан долайы эркен капатылдыгъыны, тамирден сонра ениден ачыладжагъыны сёйлемиш, факат даха сонра ики йыл ичерисинде серги ачыламамышты.

Wednesday, August 6, 2014

Petah Tikva Kitabı, Karay Dili, Ortaköy Karaim Cemaati 1775, Dua Okumaktan Sonra

Dua Okumaktan Sonra

Mahtuv viralim Hay'ya merhametin ve acayiplarin oglanlarina adamnin k, doydurdu susamiş canni ve aç canni doldurdu neimet

Utanmaz-lar vaktinda fenalik-nin ve gunlerinde kitlik-nin doyar-lar.

Verivçi ekmek cumle ten-ga ki dunya-ga dek merhameti:

Mahtuvli-dir Tanrimiz Tanrisi Dunya-nin ki yedik onin virdigindan ve buyuk eyiligindan tirgizdi bizi.

Mahtuvli-dir sen Hay ol beslagan şol cumla-ni

Petah Tikva Kitabı Saife 35
Ortaköy Karaim Cemaati 1775 yılı


Дуа Окумактан Сонра

Махтув виралим Хай'я мерхаметин ве аджайипларин огланларина адамнин к, дойдурду сусамиш джанни ве ач джанни долдурду неимет

Утанмаз-лар вактинда феналик-нин ве гунлеринде китлик-нин дояр-лар.

Веривчи экмек джумле тен-га ки дунья-га дек мерхамети:

Махтувли-дир Танримиз Танриси Дунья-нин ки едик онин вирдигиндан ве буюк эйилигиндан тиргизди бизи.

Махтувли-дир сен Хай ол беслаган шол джумла-ни

Петах Тиква Китабы Саифе 35
Ортакой Караим Джемаати 1775 йылы




Tuesday, August 5, 2014

Petah Tikva Kitabı, Karay Dili, Ortaköy Karaim Cemaati 1775, Uykudan Kaltıktan Sonra

Yukudan Kaltıktan  Sonra Dua

Şukur ederim ben onune Hay Tanrim Efendisi Cumle Dunyalarnin ve cumle canlarnin ki kurtardin canimi olumden da uyattin beni deren yukumdan da dondurdun canimi tenime selamet ilen.

Mahtuvlo sen Hay Tanrimiz Hanı ol Dunyanin açivçi gozun korlernin da uyandirivçu uyumuşlarni daDonduruvçu canlari olu govdelere çok merhametler ilen:

Dirlik daMerhamet kildin biyleme da saginmakligin sakladi canimi:

Mahtarim seni onun içun ki korkular-lan acayip oldum acayiptirler işlerin da-canim bilir asri eşittir bana sabah ilen merhametinni ki sana işandim bildir mana bu yolnu ki gezerim ki sana kaldirdim canimi ogret bana kilma muradinni ki sensin Tanrim eyi alhemin ilen gezdir beni yerinde dogruluknin dagin yaramazlardan aya kulunu hokum etmesinler banao vakit:

Tamam olurum da pak olurum çok gunah-tan. Ki bilene çesmesi dirliknin yarigin-lan gorelim yarik:

Petah Tikva Sayfa 28-29-30

Юкудан Калтыктан  Сонра Дуа

Шукур эдерим бен онуне Хай Танрим Эфендиси Джумле Дуньяларнин ве джумле джанларнин ки куртардин джаними олумден да уяттин бени дерен юкумдан да дондурдун джаними тениме селамет илен.

Махтувло сен Хай Танримиз Ханы ол Дуньянин ачивчи гозун корлернин да уяндиривчу уюмушларни даДондурувчу джанлари олу говделере чок мерхаметлер илен:

Дирлик даМерхамет кильдин бийлеме да сагинмаклигин саклади джаними:

Махтарим сени онун ичун ки коркулар-лан аджайип олдум аджайиптирлер ишлерин да-джаним билир асри эшиттир бана сабах илен мерхаметинни ки сана ишандим бильдир мана бу ёлну ки гезерим ки сана калдирдим джаними огрет бана кильма мурадинни ки сенсин Танрим эйи алхемин илен гездир бени еринде догрулукнин дагин ярамазлардан ая кулуну хокум этмесинлер банао вакит:

Тамам олурум да пак олурум чок гунах-тан. Ки билене чесмеси дирликнин яригин-лан горелим ярик:


Петах Тиква Сайфа 28-29-30


Monday, August 4, 2014

Çom HaHamişi Beşinci Ayın Orucu Tsom HaHamişi-2014-5774

Çom HaHamişi(Beşinci Ayın Orucu)-Tsom HaHamişi

Kadim Karay Geleneği ve Tanah'a göre 7 Ağustos 2014 Perşembe günü başlamakta, Gece 3:00 kadar yemek yenebilir. Yattıktan sonra sabah kaçta kalkarsanız o zaman oruç başlamaktadır.
 
7 Ağustos Perşembe Akşamı 20:10'da bitmektedir. Çom HaHamişi [Beşinci Ayın Oruç Günüdür).

İsraeldeki Moeçet Hahamim tarafından yeni uygulamaya konmuş daha önceden tespit edilmiş takvime göre(bu takvim Roş Hodeş'in yerkürenin herhangi bir yerinde Roş Hodeş'in gözlemlenmesini yeterli görmektedir ve kabul etmektedir.

Çom HaHamişi [Beşinci Ayın Orucu], beşinci ayın yedinci ve onuncu günlerinde (Babilliler tarafından Av denirdi), Tapınağın yıkılışı ve geriye kalanların sürgünü anma, yazıldığı gibi:


UVaHodeş HaHamişi BeŞiv‘ah LaHodeş Hi’ Şenat Teşa‘-‘Esreh Şanah LaMelekh Nevukhadne’ssar Melekh-Bavel Ba’ Nevuzar’adan Rav-Tabbahim ‘Eved Melekh-Bavel Yeruşalayim. Wayyisrof Et-Beit-Ad.. WeEt-Beit HaMelekh WeEt-Kol-Battei Yeruşalayim WeEt-Kol-Beit Gadol Saraf BaEş. WeEt-Homot Yeruşalayim Saviv Natesu Kol-Heil Kasdim Aşer Rav-Tabbahim. WeEt Yeter Ha‘Am HaNiş’arim Ba‘Ir WeEt-HaNofelim Aşer Nafelu ‘Al-HaMelekh Bavel WeEt-Yeter HeHamon Heghlah Nevuzar’adan Rav-Tabbahim. Umidallat HaAres Hiş’ir Rav-Tabbahim LeKhoremim ULeYoghevim . . . .


[Beşinci ayın yedinci günü, Babil Kralı Nebukadnessar'ın krallığının on dokuzuncu yılında muhafız birliği komutanı ve Babil Kralı'nın danışmanı olan Nebuzaradan Yeruşalayim'e girdi. RAB'bin Tapınağı'nı, kral sarayını ve Yeruşalayim'deki bütün evleri ateşe verip önemli yerleri yaktı. Muhafız birliği komutanı önderliğindeki Kildan ordusu Yeruşalim'i çevreleyen surları yıktı.Komutan Nebuzaradan kentte sağ kalanları, Babil Kralı'nın safına geçmiş kaçakları ve artakalan halkı sürgün etti. Ancak bağcılık ve çiftçilik yapsınlar diye, bazı yoksul insanlara dokunmadı.. . . .] (Melakhim Beit [II Krallar] 25:8-21) ve


UVaHodeş HaHamişi Be‘Asor LaHodeş Hi’ Şenat Teşa‘-‘Esreh Şanah LaMelekh Nevukhadne’ssar Melekh-Bavel Ba’ Nevuzar’adan Rav-Tabbahim ‘Amad LiFenei Melekh-Bavel BiYruşalayim. Wayyisrof Et-Beit-Ad.. . . . .


[ Babil Kralı Nebukadnessar'ın krallığının on dokuzuncu yılında, beşinci ayın onuncu günü, muhafız birliği komutanı Babil Kralı'nın görevlisi Nebuzaradan Yeruşalayim'e girdi. RAB'bin Tapınağı'nı, sarayı ve Yeruşalim'deki bütün evleri ateşe verip belli başlı binaları yaktı. . . . .] (Yirmiyahu [Yeremya] 52:12-31).


Çom Mekubbal Kulehem
Çom Qabul da qolay bolsun.

Sunday, August 3, 2014

Sefer Teilim-Kırım Karayca-Zebur-Yardım Duvası Tefilası

Yardım Duvası-Tefillası

Baş çalğıcı içün. Al-Haşşeminit-Davidniñ Mizmorı.

Qurtar meni, ya HaŞem!
Çünki imanlılar ğayıp oldı,
adam oğullarınıñ arasında işançlılar qalmadı.

Er kes bir-birine yalan ayta,
dudaqları yaltaqlanalar,
yürekleri ekiyuzlüdir,

Er bir yaltaqlanğan ağıznı,
buyük laflar etken tillerni
HaŞem qırıp taşlasın!

Biz tilimiznen yeñecekmiz,
dudaqlarımız biznen!
Kim bizge efendilik yapar?-dey olar.

Fuqareler qıynalalar,
yoqsullar ağlaylar.
Şunıñ içün şimdi turacağım,-dey
HaŞem.

-Olar tuzaqqa tüşürecek adamnı
havfsız yerde saqlaycağım.

HaŞemniñ sözleri,temiz sizlerdir.
Olar topraqtan alınıp, ocaqta
temizlengen,
yedi kere iritilgen kumüşke oşay.

Sen, ya HaŞem, olarnı saqlarsıñ
Sen er vaqıt olarnı boyle adamlardan
qorçalarsıñ.

Adam oğullarınıñ arasında
yaramaylıq yuqarığa koterilgende,
insafsızlar er yerde yureler.