Çom HaHamişi(Beşinci Ayın Orucu)-Tsom HaHamişi ve Asara BeAv Orucu

Kadim Karay Geleneği ve Tanah'a göre, Kutsal Topraklardaki Moeçet Hahamim tarafından yeni uygulamaya konmuş daha önceden tespit edilmiş takvime göre(bu takvim Roş Hodeş'in yerkürenin herhangi bir yerinde Roş Hodeş'in gözlemlenmesini yeterli görmektedir ve kabul etmektedir. Oruçlarımız olan Çom HaHamişi 24 Temmuz ve Çom Asara BeAv 27 Temmuz 2015 tarihlerindedir.

Çom HaHamişi [Beşinci Ayın Orucu], beşinci ayın yedinci ve onuncu günlerinde (Babilliler tarafından Av denirdi), Tapınağın yıkılışı ve geriye kalanların sürgünü anma, yazıldığı gibi:


“UVaHodeş HaHamişi BeŞiv‘ah LaHodeş Hi’ Şenat Teşa‘-‘Esreh Şanah LaMelekh Nevukhadne’ssar Melekh-Bavel Ba’ Nevuzar’adan Rav-Tabbahim ‘Eved Melekh-Bavel Yeruşalayim. Wayyisrof Et-Beit-Ad.. WeEt-Beit HaMelekh WeEt-Kol-Battei Yeruşalayim WeEt-Kol-Beit Gadol Saraf BaEş. WeEt-Homot Yeruşalayim Saviv Natesu Kol-Heil Kasdim Aşer Rav-Tabbahim. WeEt Yeter Ha‘Am HaNiş’arim Ba‘Ir WeEt-HaNofelim Aşer Nafelu ‘Al-HaMelekh Bavel WeEt-Yeter HeHamon Heghlah Nevuzar’adan Rav-Tabbahim. Umidallat HaAres Hiş’ir Rav-Tabbahim LeKhoremim ULeYoghevim . . . .”


[Beşinci ayın yedinci günü, Babil Kralı Nebukadnessar'ın krallığının on dokuzuncu yılında muhafız birliği komutanı ve Babil Kralı'nın danışmanı olan Nebuzaradan Yeruşalayim'e girdi. RAB'bin Tapınağı'nı, kral sarayını ve Yeruşalayim'deki bütün evleri ateşe verip önemli yerleri yaktı. Muhafız birliği komutanı önderliğindeki Kildan ordusu Yeruşalim'i çevreleyen surları yıktı.Komutan Nebuzaradan kentte sağ kalanları, Babil Kralı'nın safına geçmiş kaçakları ve artakalan halkı sürgün etti. Ancak bağcılık ve çiftçilik yapsınlar diye, bazı yoksul insanlara dokunmadı.. . . .] (Melakhim Beit [II Krallar] 25:8-21) ve


“UVaHodeş HaHamişi Be‘Asor LaHodeş Hi’ Şenat Teşa‘-‘Esreh Şanah LaMelekh Nevukhadne’ssar Melekh-Bavel Ba’ Nevuzar’adan Rav-Tabbahim ‘Amad LiFenei Melekh-Bavel BiYruşalayim. Wayyisrof Et-Beit-Ad.. . . . .”


[ Babil Kralı Nebukadnessar'ın krallığının on dokuzuncu yılında, beşinci ayın onuncu günü, muhafız birliği komutanı Babil Kralı'nın görevlisi Nebuzaradan Yeruşalayim'e girdi. RAB'bin Tapınağı'nı, sarayı ve Yeruşalim'deki bütün evleri ateşe verip belli başlı binaları yaktı. . . . .] (Yirmiyahu [Yeremya] 52:12-31).


Çom Mekubbal Kulehem
Orucınız Qabul bolsun.

 

Trakaylı Yiçaq Ben Avraham-Karay Din Alimi

Yiçaq Ben Avraham Trakay'da doğdu. Latin ve Lehçe de kendisi bilmekteydi. Katolik, Protestan ve Rum Ortodoks Din Adamlarıyla görüşmeler düzenledi. En meşhur eseri Hizzuk Emuna(İmana Kuvvet) 'dır. Bu meşhur eseri kendisinin vefatından yüzyıl sonra basılmıştır, ve çeşitli dillere tercüme edilmiştir.

Hıristiyanlığın zayıf noktalarına vurgu yapan ve eleştiri getiren  "Tela ignea Satanae"  adlı eserden sonra,  kendi eseri de getirdiği eleştirilerle Latinceye tercüme edildi.

Voltaire,  kendi argümanlarında Yiçaq Ben Avraham Trakaylı'nın eserlerinden yararlandı ve Hizzuk Emuna adlı eseri,  kendi türünde bir başyapıt olarak nitelendirdi.

Yiçaq Ben Avraham Trakaylı'nın eserleri Rabanik Museviler tarafından da kullanıldı. Yazmış olduğu bir kısım İlahiler, Karay Dua Kitaplarına ilave edildi. Trakaylı, bir kısım dini hukuk kitapları da yazmış olduğu söylenmektedir.

Peraşa Mikeç-Haftanın Peraşası-Karay Geleneğine göre okunan

Peraşa Tis Evdomadas-Aftanıñ Peraşası-Haftanın Peraşası
Bu hafta Şabat Günü itibariyle Karay Geleneğine göre okunan Mikeç Bölümüdür.

Yosef'in, içki ve unlu mamuller sorumlularının rüyalarını doğru olarak çözümlemesinin ardından iki yıl geçmiştir. Firavun iki rüya görür. Bu rüyaları açıklama denemelerinden tatmin olmaz. İçki sorumlusu Yosef'i hatırlayınca Firavun'nun emri ile Yosef hapishaneden çıkarılır. Rüyaları dinler; bunların yakında yedi sene bolluk ve ardından yedi sene ağır bir kıtlık olacağına işaret olduğunu belirtir.
Ardından Firavun'a, bu olağanüstü durumu halledecek düzeyde zeki birini tutmasını tavsiye eder. Firavun bu görevi Yosef'e verir, onu Potifar'ın kızı Asenat'la evlendirir. Yosef işini iyi yapar ve Mısır dünyanın silosu haline gelir. Yosef'in iki oğlu olur: Menaşe ve Efrayim.

Kıtlıktan Kenaan da etkilenir. Yaakov oğullarını yiyecek almaları için Mısır'a gönderir. Yosef'in önüne geldiklerinde Yosef onları tanır, fakat onlar Yosef'i tanımazlar. Satılmasına sebep olan rüyalarını hatırlayan Yosef, kardeşlerine karşı sert bir Mısır'lı lider rolünü oynamaya başlar ve onları casuslukla suçlar. Onlara yiyecek satar, fakat dürüstlüklerinden emin olmak için Binyamin'i getirmelerini söyleyerek bu arada Şimon'u rehin tutar. Bir yandan da hizmetkarlarına ödenen paraları çuvallara gizlice geri koymalarını emreder. Geri dönüş yolunda paraları keşfeden kardeşler paniğe kapılırlar. Başlarından geçenleri Yaakov'a anlatırlar. Yaakov Binyamin'in Mısır'a götürülmesini reddetse de, kıtlık ağırlaşınca durumu kabullenmek zorunda kalır. Yeuda Binyamin'in güvenliğini garanti eder ve kardeşler tekrar Mısır'a inerler.

Yosef kardeşlerini onurlu konuklara yaraşır biçimde ağırlar. Hem babasından hem de annesinden olan tek kardeşi Binyamin'i görünce kendisini tutamaz ve odasına çekilerek ağlamaya başlar. Daha sonra hizmetkarına paraları çuvallara tekrar geri yerleştirmesini, kendi kadehini de Binyamin'in çuvalına koymasını emreder. Kadeh bulununca da Binyamin'in ceza olarak kölesi olmasına karar verir. Yeuda karşı çıkar ve Binyamin yerine kendisini teklif eder; ancak Yosef reddeder.

 

 

Пераша Тис Эвдомадас-Афтанынъ Перашасы-Хафтанын Перашасы
Бу хафта Шабат Гуню итибарийле Карай Геленегъине горе окунан Микеч Болюмюдюр.

 

Ёсеф'ин, ички ве унлу мамуллер сорумлуларынын рюяларыны догъру оларак чёзюмлемесинин ардындан ики йыл гечмиштир. Фиравун ики рюя горюр. Бу рюялары ачыклама денемелеринден татмин олмаз. Ички сорумлусу Ёсеф'и хатырлайынджа Фиравун'нун эмри иле Ёсеф хаписханеден чыкарылыр. Рюялары динлер; бунларын якында еди сене боллук ве ардындан еди сене агъыр бир кытлык оладжагъына ишарет олдугъуну белиртир.

Ардындан Фиравун'а, бу олагъанюстю дуруму халледеджек дюзейде зеки бирини тутмасыны тавсие эдер. Фиравун бу гореви Ёсеф'э верир, ону Потифар'ын кызы Асенат'ла эвлендирир. Ёсеф ишини ийи япар ве Мысыр дюньянын силосу халине гелир. Ёсеф'ин ики огълу олур: Менаше ве Эфрайим.

 

Кытлыктан Кенаан да эткиленир. Яаков огъулларыны йиеджек алмалары ичин Мысыр'а гоньдерир. Ёсеф'ин онюне гельдиклеринде Ёсеф онлары таныр, факат онлар Ёсеф'и танымазлар. Сатылмасына себеп олан рюяларыны хатырлаян Ёсеф, кардешлерине каршы серт бир Мысыр'лы лидер ролюню ойнамая башлар ве онлары джасуслукла сучлар. Онлара йиеджек сатар, факат дюрюстлюклеринден эмин олмак ичин Биньямин'и гетирмелерини сёйлеерек бу арада Шимон'у рехин тутар. Бир яндан да хизметкарларына оденен паралары чуваллара гизлидже гери коймаларыны эмредер. Гери дёнюш ёлунда паралары кешфеден кардешлер панигъе капылырлар. Башларындан геченлери Яаков'а анлатырлар. Яаков Биньямин'ин Мысыр'а готюрюльмесини реддетсе де, кытлык агъырлашынджа дуруму кабулленмек зорунда калыр. Еуда Биньямин'ин гувенлигъини гаранти эдер ве кардешлер текрар Мысыр'а инерлер.

 

Ёсеф кардешлерини онурлу конуклара ярашыр бичимде агъырлар. Хем бабасындан хем де аннесинден олан тек кардеши Биньямин'и горюндже кендисини тутамаз ве одасына чекилерек агъламая башлар. Даха сонра хизметкарына паралары чуваллара текрар гери ерлештирмесини, кенди кадехини де Биньямин'ин чувалына коймасыны эмредер. Кадех булунунджа да Биньямин'ин джеза оларак колеси олмасына карар верир. Еуда каршы чыкар ве Биньямин ерине кендисини теклиф эдер; анджак Ёсеф реддедер.

Peraşa Vayera-Haftanın Peraşası-Karay Geleneğine göre okunan

Peraşa Tis Evdomadas-Aftanıñ Peraşası-Haftanın Peraşası
Bu hafta Şabat Günü itibariyle Karay Geleneğine göre okunan Peraşa Vayera Bölümüdür.

Kendisini sünnet ettikten üç gün sonra, İbrahimi Tanrı tarafından ziyaret edilir. Üç melek insan şeklinde göründüğü zaman, İbrahim, en ağrılı döneminde olmasına karşın, aceleyle onları karşılar ve çadırına davet ederek misafirperverliğinden yararlanmalarını teklif eder. Meleklerin ağzından bir sonraki yıl içinde bir oğula sahip olacağını duyan Sare güler. Tanrı daha sonra İbrahim'e, Sedom bölgesini yok edeceğini bildirir ve İbrahim af için dua eder. Tanrı bu bölgede elli dürüst kişinin bulunması halinde kararından vaz geçeceğini söyler. İbrahim on kişiye kadar sıkı bir pazarlık yapar; ancak ne yazık ki on tane bile dürüst insan yoktur.

Lot, eşi ve kızları, Sedom ve etrafındaki şehirlere kükürt ve ateş yağmurunun başlamasından çok kısa bir süre önce kurtarılırlar. Lot'un karısı, bunu yapmamaları söylenmesine karşın, arkasına dönüp bakar ve bunun sonucunda tuzdan bir sütun haline gelir. Lot'un kızları, bu yokoluştan sadece kendilerinin kurtulabildiğini düşünürler ve insan ırkının devamı için babalarını sarhoş ederler; ondan çocukları olur. Büyük kızdan Moav, küçüğünden Amon doğar.

Söz verildiği üzere İbrahim ve Sare'nın bir oğlu, Yiçak doğar. Sekizinci günde İbrahim, Tanrı'nın emrine uygun olarak Yiçak'ı sünnet eder. Yiçak'ın sütten kesildiği gün İbrahim bir kutlama düzenler. Yişmael'de dejenere oluşun bazı işaretlerini gören Sare, İbrahim'dan, Hacer ve Yişmael'i evden uzaklaştırmasını ister. Oğlunu evden atma fikri İbrahim'ı rahatsız etse de, Tanrı İbrahim'a, Sare'yı dinlemesini söyler. Çölde susuzluktan neredeyse ölecek olan Yişmael, bir melek tarafından kurtarılır ve Tanrı onun kuvvetli bir milletin babası olacağı sözünü verir.

İbrahim'ı sınamak isteyen Tanrı o sırada 37 yaşına gelmiş olan Yiçak'ı korban olarak sunmasını emreder. İbrahim, gelecek nesilleri konusundaki tüm umudu yok etme ve hayat boyu savunduğu insan-kurbanı-karşıtı söylem ve davranışlarına ters düşme ihtimaline karşın emri yerine getirmek üzere yola koyulur. Tanrı son anda, İbrahim'ı durdurmak üzere bir melek gönderir. Bu sorgusuz itaatkarlığı sebebiyle Tanrı İbrahim'a, Ahfadının

gelecekte günah işleyecek olsa bile, hiçbir zaman düşmanları tarafından tam olarak yok edilmeyecekleri sözünü verir.

Kutsal Topraklardaki Karay Cemaati Dini Konseyinin 304. Ay Döngüsü 18.yıla göre tayin ettiği 5775 (2014-2015) yılı Dini Bayram ve Oruç Günleri Listesi

Kutsal Topraklardaki Karay Cemaati Dini Konseyinin 304. Ay Döngüsü 18.yıla göre tayin ettiği 5775 (2014-2015) yılı Dini Bayram ve Oruç Günleri Listesi

 

Kutsal Topraklardaki Karay Cemaati Dini Konseyinin 304. Ay Döngüsü 18.yıla göre tayin ettiği 5775 (2014-2015) yılı Dini Bayram ve Oruç Günleri Listesi

Roş Haşana-Yom Terua-Bıtgı Künü(Yeni Yıl)  26.09.2014

Yom Kippur (Kefaret Günü)-Boşatlıh              05.10.2014

Sukkot-Orah Toyu                                           10.10.2014    

Şemini Açeret                                                      17.10.2014

Çom Şevii-Oruç                                                19.10.2014   

Tevet Ay’ının 10.günü Orucu                           02.10.2015

Purim-Kınış 1.Gün                                              06.03.2015

Layla Seder-Pesah Seder Gecesi                     04.04.2015

Hag AMaççot-Pesah-Tımbıl Hıccı 1.Gün        05.04.2015

Yom Hanafat Ha’Omer                                      05.04.2015

Şevii Aseret-Pesah 7.Gün                                 11.04.2015

Holokost Anma Günü                                        16.04.2015

Şavuot-Aftalar Hıcı                                             24.05.2015

Çom Revii-Revii Orucu                                      26.06.2015

Çom Hamişi-Hamişi Orucu                               24.07.2015

Çom Eyha-Asara BeAv-Eyha Orucu                27.07.2015  

Roş Haşana-Yom Terua-Yeni Yıl (5776 Yılı)   15.09.2015

 

 

Petah Tikva Kitabı, Karay Dili, İstanbul Ortaköy Karaim Cemaati 1775, Nasihat Sayfa 51-52

Nasihat

Vucudun Saglıgına

Ziyade sicak ruba giymemeli gunduz ve ziyade sicak şey gece uzerine ortunmemeli. Yazda olmuş kişta olmuş

Sik sik yikamali ayaklari souk suylan. ve caresiz-lik-den made sicak ayak-kabi ilen ayaklari tutmamali:

Çalişmali daim havasi açik olan terde durmaya. Ve faydalanmali ondan er ne vakit ki mumkun isa. Ve er zeman da terledik-te souk içhi içmemeli. Ve mumkun oldugu kadar gendini souk-tan saklamali.

Bir vakit-dar ayak-kabi giymemeli demek ister zoruna çekip. Zire bunun ilen gendini buyuk kefsizlik-lere duşurur:

Sadey hafif yemek ilen beslenmeli. ve bir daha etni çok eksik yemeli ekmekten. Zire kefsizlik-lerin çogu hasil oluyor-lar etni çok yedigimiz-den:

Hiç birvakit has pişmemiş zevzavat ve meyva yememeli-dir

Yatak-ga erken yatmali ve erken kalkmali gerek veycudun sagligini saklamak içun ve gerek gayri faydalar içun. Ve kalktiktan sonra er daim yuzunu ve dahi agzini souk suylan yaykamali ki azav dişleri pekitmek içun. Ve çirime-den dişleri sakinmak içun.

Petah Tikva Kitabı, Karay Dili, İstanbul Ortaköy Karaim Cemaati 1775, Nasihat, 51-52 Sayfa

Бир вакит-дар аяк-каби гиймемели демек истер зоруна чекип. Зире бунун илен гендини буюк кефсизлик-лере душурур:

Садей хафиф емек илен бесленмели. ве бир даха этни чок эксик емели экмектен. Зире кефсизлик-лерин чогу хасиль олуёр-лар этни чок едигимиз-ден:

Хич бирвакит хас пишмемиш зевзават ве мейва емемели-дир

Ятак-га эркен ятмали ве эркен калькмали герек вейджудун саглигини сакламак ичун ве герек гайри файдалар ичун. Ве кальктиктан сонра эр даим юзуну ве дахи агзини соук суйлан яйкамали ки азав дишлери пекитмек ичун. Ве чириме-ден дишлери сакинмак ичун.

Петах Тиква Китабы, Караим-Карай Дили, Истанбул Ортакой Караим Джемаати 1775, Насихат, 51-52 Сайфа

Kırım Karaylarının dini sergisi yeniden Bahçesaray Çufut Kale’de

 

 

BAHÇESARAY (QHA) - Kırım'ın Bahçesaray bölgesinde yerleşen ve nüfusları giderek azalan Musevi Türk topluluğu olan Karaylar için tarihi öneme sahip Çufut Kale’de bulunan Küçük Kenasa’da (Malaya kenasa) iki yıllık aradan sonra 23 Temmuz tarihinde “Fotoğraflarla Kırım Karaylarının Dini” sergisinin açılış töreni yapıldı.

Sergide Akmescit, Kezlev (Yevpatoriya), Vilnius, Litvanya’nın Trakai şehrinde ve Karayların toplu yaşadığı diğer bölgelerde bulunan kenasaların mimari özellikleri, 19.-20. yüzyıllarda Karay kenasalarının iç mimarisi anlatılıyor, papazın (hazzan) kıyafeti, dini kitaplar ve belgeler yer alıyor.

Sergi, 30 Eylül tarihinde kadar ziyarete açık olacak. Sergi, 9.00-17.00 saatleri arası Pazartesi ve Salı hariç her gün çalışıyor. Giriş serbest.

Karayların sergisi, kapatılması gereken tarihten bir hafta önce, 23 Eylül 2011 tarihinde kapatılmıştı. Kırım Karayları, 2011 yılının Aralık ayında, Bahçesaray Milli Parkı yönetimini, Karayların kültürünü yok etmekle suçlamıştı. Bahçesaray Milli Parkı’nın o dönemki Müdürü Valeriy Naumenko, serginin alarm sisteminin bozulmasından dolayı erken kapatıldığını, tamirden sonra yeniden açılacağını söylemiş, fakat daha sonra iki yıl içerisinde sergi açılamamıştı.

Kaynak= Kırım Haber Ajansı

http://qha.com.ua/karaylarin-dini-sergisi-yeniden-cufut-kale-de-133315tr.html


БАХЧЕСАРАЙ (КЪХА) - Кырым'ын Бахчесарай больгесинде ерлешен ве нюфуслары гидерек азалан Мусеви Тюрк топлулугъу олан Карайлар ичин тарихи онеме сахип Чуфут Кале’де булунан Кучюк Кенаса’да (Малая кенаса) ики йыллык арадан сонра 23 Теммуз тарихинде "Фотогърафларла Кырым Карайларынын Дини" сергисинин ачылыш тёрени япылды.
Сергиде Акмесджит, Кезлев (Евпатория), Вильниус, Литванья’нын Тракаи шехринде ве Карайларын топлу яшадыгъы дигъер больгелерде булунан кенасаларын мимари озелликлери, 19.-20. юзйылларда Карай кенасаларынын ич мимариси анлатылыёр, папазын (хаззан) кыяфети, дини китаплар ве бельгелер ер алыёр.
Серги, 30 Эйлюль тарихинде кадар зиярете ачык оладжак. Серги, 9.00-17.00 саатлери арасы Пазартеси ве Салы харич хер гунь чалышыёр. Гириш сербест.
Карайларын сергиси, капатылмасы герекен тарихтен бир хафта оньдже, 23 Эйлюль 2011 тарихинде капатылмышты. Кырым Карайлары, 2011 йылынын Аралык айында, Бахчесарай Милли Паркы ёнетимини, Карайларын культюрюню ёк этмекле сучламышты. Бахчесарай Милли Паркы’нын о дёнемки Мудюрю Валерий Науменко, сергинин аларм системинин бозулмасындан долайы эркен капатылдыгъыны, тамирден сонра ениден ачыладжагъыны сёйлемиш, факат даха сонра ики йыл ичерисинде серги ачыламамышты.