Amerikada Karay Cemaatinden Şawn Lişa'nın enteresan bir yazısını sizinle paylaşıyorum.
Ağızım sulanıyor döner siparişimi verirken, arkadaşlarımdan birisi olan Karay Musevi Üniversitesi kurucusu bana kibarca şöyle dedi , “Şawn, bir problem var , dönerin tepesine koyulan yağ helev ve bunu yemek yasaktır.”
Ben İsrael'de koşer sertifikası olan bir restoranın yasak olan bir şeyi müşterilerine sunacağına inanamadım. Ne olursa olsun deyip, ben gayet güzel siparişimi verdim ve hayatımın en lezzetli dönerini mideme indirdim.
Bu olay 2006 yılında olmuştu ve arkadaşımdan öğrendiğim bu bilginin doğru olduğunu öğrenmek benim bir kaç yılımı aldı. Döner'in Tanah açısından tüketilmesi caiz değildi.
Karayların(Tanah Merkezli) Beslenme Kuralları ve Rabban Kuralları kaşerut hususunda belli noktalarda farklılık gösteriyordu. Rabbanlığına göre koyunun kuyruk yağını(İbranice:Alyah) yemek uygundur. Alyah, helev(yasaklanmış yağ)'in bir çeşididir ve Leviticus(Levililer) kitabında özellik yasaklanmıştır.(Levililer 3:9-10, 3:17.) ama Rabban Geleneğine(Tanah'ın yorumu) göre, alyah uygundur (Rambam, Mişna Tora Halaha 5.)
Ayrıca bu geçen yıllarda, alyah'nın döner yapımında kullanılan önemli bir lezzet verici katkı olduğuna öğrendim. Döner'in koyun etinden başka etlerden yapıldığını da öğrendim. Döner'in bu kadar inanılmayacak derece lezzetli olmasının ana nedeni Alyahdır. Bundan dolayı Koşer Sertifikasyonu olan bir yerde döner siparişi verirken çok dikkat ediyorum.
Belki Karay olmanın en önemli unsuru budur. Arkadaşımın fikrini umursamayıp, kaşer sertifikasyona göre malzemelerin yemeğe uygun olduğuna güveneceğime ; bu konuyu kendim ele alıp, araştırmalıyım.
Ben asla döner'in boykot edilmesinden bahsetmiyorum ama tüm Musevilere(Hepimize) bu tarz konularla kendilerinin ilgilenmelerini ve dikkat etmelerini tavsiye ediyorum.
* * *
No comments:
Post a Comment